Verhalen

2018 is mijn jaar geworden (slot)

28 december, 2018

Rob Hoogstraten uit Haarlem was onvrijwillig dakloos en verbleef een tijd in de opvang Velserpoort van HVO-Querido. Inmiddels heeft hij een woning. Hieronder legt hij uit waarom hij de toekomst toch altijd met vertrouwen tegemoet is blijven zien.

NOVEMBER

Gezondheid

Nu de winter nadert, ben ik blij weg te zijn uit de daklozenopvang. Waarschijnlijk loopt iedereen weer te hoesten en te proesten zoals ieder jaar. Zo heb ik bijna een half jaar met taaislijm rondgelopen tot deze hete zomer. Toen was ik er eindelijk vanaf.
Nu ik op mijn eigen stek zit, heb ik minder kans wat op te lopen. Want dat kan altijd wanneer je naar een evenement gaat.
Met mijn ogen ligt het anders. Ik heb af en toe het gevoel dat ze verder achteruitgaan. De oogarts heeft mij verzekerd dat het niet minder wordt. Maar het blijft behelpen en ik loop steeds vaker tegen grenzen aan.
Ik merk dat bij tuinwerkzaamheden, zoals het zaaien en verspenen van plantjes. En ook bij klussen in mijn huis, zoals het ophangen en aansluiten van lampen. Daar moet ik nu iemand voor inhuren.
Verder is daar het geworstel met allerlei soorten verpakkingen. Het wordt hoog tijd, dat fabrikanten ook eens rekening gaan houden met slechtzienden. Ik heb nog steeds moeite mijn visuele beperking te accepteren. Niet zo lang geleden deed ik veel zelf. Daarom ben ik niet gewend om hulp te vragen. Maar ik ga gewoon door tot het niet meer gaat.

Een kale boom, deprimerend of juist niet?

Een kale boom, deprimerend of juist niet?

Eenzaamheid

Nu de natuur steeds meer zijn winteroutfit krijgt en in de donkere dagen voor kerst zijn er veel mensen met depressieve gevoelens en een gevoel van eenzaamheid. Daarbij hoef je niet perse alleen te zijn om je eenzaam te voelen. Dit komt namelijk ook voor wanneer je deel uitmaakt van een groep en ook in een relatie. Het gebeurt als je het gevoel hebt er niet bij te horen, niet gehoord te worden en geen aandacht te krijgen.
Het Haarlemse inloopcentrum Stem in de Stad biedt aan mensen die alleen zijn of zich eenzaam voelen een soort thuis. Daar kan men onder het genot van een kop koffie of thee anderen ontmoeten.

Effe een kop koffie halen

Effe een kop koffie halen

Ik vraag me af hoe het gaat met mensen die bij de daklozenopvang zijn uitgestroomd en nu hun eigen stek hebben. Daarom heb ik een bescheiden onderzoekje gedaan bij degenen waar ik af en toe contact mee heb.
De meeste mensen die ik sprak waren al lange tijd alleen en waren dat gewend. En ze misten ook de daklozenopvang niet.
Ik heb echte eenzaamheid ervaren op het moment dat mijn moeder overleed. In het holst van de nacht kwam ik thuis uit het ziekenhuis met een schamel tasje met wat kleding en spulletjes. In een donker leeg huis. Er was niemand om mij op te vangen. Moeders teddybeertje staarde mij aan. Ik kan mijn hart wel bij hem uitstorten, maar hij zal nooit iets terug zeggen. Toen heb ik maar een flesje wijn opengetrokken en het ochtendgloren afgewacht om de organisatie van de uitvaart in gang te zetten.
Inmiddels ben ik gewend om alleen te zijn en veel alleen te doen.

Moeders teddybeertje…

Moeders teddybeertje…

DECEMBER

Dure maand

De feestmaand is nog niet aangebroken of er vallen allerlei rekeningen op de deurmat. Daar had ik in de daklozenopvang weinig last van. Maar nu komen er jaarafrekeningen van energie, gemeentelijke belastingen, abonnementen en dergelijke. Ook wat extraatjes met Sinterklaas en de kerst.
Het is financieel passen en meten om de maand goed door te komen.

Geen saldo?

Geen saldo?

Overleven

Zo aan het eind van het jaar is het ook tijd voor een terugblik. Wat is er allemaal gebeurd afgelopen tijd en wat heb ik allemaal gedaan?
Voor mij ging het er hoofdzakelijk om hoe ik me staande heb gehouden in de daklozenvoorziening. Ik denk dat ik er redelijk doorheen gekomen ben, al was het niet altijd even makkelijk.
Als je er voor het eerst komt, is het toch een onbekende wereld waar je in verzeild raakt.
In principe ken je niemand en weet je niet wie je kan vertrouwen. Er lopen veel verslaafden rond dus je vertrouwt niemand op zijn blauwe ogen. Toch zie ik dat nieuwkomers zich vrij snel aansluiten bij een clubje, gewoon om ergens bij te horen.

Je moet een olifantshuid hebben en sterk in je schoenen staan om de opvang te overleven. Een dikke huid om alle scheldpartijen en beledigingen te weerstaan, want er zijn altijd figuren die je uit verveling uit je tent proberen te lokken.
En sterk in je schoenen staan om je niet te laten verleiden door verslaafden door met ze mee te gaan doen.
Ik ging wel eens mee een biertje drinken met een paar jongens, waar ook verslaafden bij zaten. Maar ik kon op tijd ook nee zeggen. Met drugs, in welke vorm dan ook, heb ik helemaal niets. Als je maar vaak genoeg nee zegt, wordt dat gewoon geaccepteerd.

Uitkijkend over Haarlem

Uitkijkend over Haarlem

Laveren

De kunst voor mij was er gedeeltelijk bij horen en ook weer niet. Het was een beetje laveren. Ik stond met één been in de groep en met het andere langs de zijlijn.
Verder is het van belang wie je kamergenoten zijn. Kun je ze vertrouwen? Wees altijd wantrouwend. Ik kon niet altijd al mijn spullen meesjouwen, maar het belangrijkste had ik altijd bij me.
Er zijn wel kluisjes, maar een rolkoffer en grote rugzak passen daar niet in.
Ik ben zo heel wat spullen kwijtgeraakt. Iemand heeft mijn koffer en rugzak doorzocht.
Er is ook geld van me gestolen, toen ik even van de kamer af was. Ik heb me vergist in mijn kamergenoot.
Het frustrerende is dat HVO-Querido medewerkers totaal geen actie ondernemen, terwijl ik wist wie de dader was.
Ook aangifte doen bij de politie heeft weinig nut. Ze luisteren naar je verhaal, schrijven een rapportje en dat verdwijnt vervolgens in de onderste la. Je hoort er nooit meer iets van.
Zo hebben dieven vrij spel. En dat weten ze. Vooral verslaafden hebben grijpgrage handjes.
Halverwege de maand komen nog weleens van die figuren naar je toe om geld te lenen, want hun geld is op. Nooit aan beginnen, want het geeft een hoop ellende. Terugbetalen is moeizaam en ze hebben tig smoezen om het niet te doen.
Ook als ze vragen zoiets van: ‘kun je me vijf euro lenen, dan betaal ik zeven euro terug. Tuin er niet in, want dit is een standaard lulverhaal.

Leerzaam

Uit het bovenstaande lijkt het wel of er alleen asociale figuren rondlopen in de opvang. Het tegendeel is waar. Ik zie ook mensen die zich bekommeren om anderen. Van het weinige dat ze bezitten, gunnen ze ook een ander wat.
Vlak voor mijn vertrek uit de Velserpoort was ik jarig. Ik was niet van plan iets te doen, heb met een paar jongens een biertje gedronken en dat was het.
Binnen had iemand ad hoc toch een feestje georganiseerd. Er was taart, chips en frisdrank. We hebben wat gepraat en gekaart. Het was heel gezellig. Zo zie je maar.
Al met al ben ik er goed doorheen gekomen en het was een leerzame tijd. Ik heb wel geleerd dat drie dingen belangrijk zijn in het leven: gezondheid, vrijheid en eventueel familie.

Ome Cees en apengedrag

In de opvang ontmoette ik een wat oudere man, ik noem hem ome Cees. Meestal kwam ie rond het middaguur voor een bakkie koffie en wat te eten.
Ik zie hem nog binnenkomen met een gedeukt hoedje op. Met zijn lange zwarte jas waar zijn kale nek uitstak leek ie wel een potloodventer.
Maar het is een prachtkerel. Met zijn plat Amsterdamse accent wist hij schitterende verhalen te vertellen. Ome Cees heeft jarenlang in Artis gewerkt als dierenverzorger.
Omdat hij ook met apen heeft gewerkt, kan hij bepaalde gedragingen herleiden naar types die regelmatig de dagopvang bevolken. Sommige apen vertonen een bepaald gedrag om niet verstoten te worden uit de groep, om aandacht te krijgen en misschien een lekker hapje te scoren. Hij heeft mij daarin enig inzicht gegeven.

Apengedrag?

Apengedrag?

Typetjes

Zoals Pieter, gehuld in een soort batmanpak die altijd scheldend binnenkwam. Hij schold vooral op HVO-Querido. Als ie dan z’n jointje had gerookt, was hij weer aanspreekbaar.
Met zijn clowneske gedrag wist hij in iedere geval wat leven in de brouwerij te brengen.
En Susie, zij zag eruit als een versleten barbiepop. Hing een beetje het dametje uit.
Zat vaak aan tafel met een hoop potjes crème, zalfjes en poeders voor herstelwerkzaamheden om weer goed voor de dag te komen. Ook dat heet dagbesteding.
Mick kwam in het begin altijd in pak met een laptoptas bij zich. Hij deed zich voor als zakenman. Vaak druk pratend met landgenoten met veel armbewegingen en altijd druk bellend. Op zoek naar informatie waar hij vervolgens niets mee deed.
Benjamin had altijd een soort van politieke praat en discussies met medewerkers van HVO-Querido over hoe het allemaal moest. De medewerkers hadden inmiddels wel een soort Oost-Indische doofheid ontwikkeld als remedie tegen deze kletspraat.
En dan hebben we nog cowboy Henk (in memoriam) in zijn eeuwige cowboy outfit.
Hij stond er mee op en ging ermee naar bed in figuurlijke zin. Hij was een tijdje mijn kamergenoot.
Zo zie je dat veel mensen een rollenspel spelen om hun eigen plekje op te eisen. Ook mensen met een grote bek, machogedrag en vol fantasieverhalen zijn onderdeel van het leven in de opvang. Opdat ze niet verdwijnen in de massa.

Rob in Haarlem

Rob in Haarlem

Mijn eerste Kerst thuis

Het wordt mijn eerste Kerstfeest in mijn woning sinds de daklozenopvang. Zo bijzonder wordt het niet aangezien ik in een nagenoeg leeg huis zit. Maar ik ben gelukkig creatief genoeg om er iets van te maken. Ik haal wat kerstrommel bij de Action, kost geen drol en zo kan ik wat kerstsfeer realiseren. Daarna op koopjesjacht in de Aldi. Zo heb ik wat hapjes in huis om de feestdagen door te komen.
2019 word het jaar van schilderen en inrichten. Ik heb geen haast en maak me niet druk. Vroeger had ik dat wel, want toen had ik zoiets van: ik kan wel eens bezoek krijgen. Maar daar heb ik nu maling aan.
Inmiddels heb ik wel een verlanglijstje. Iedere keer dat ik wat geld overheb, hoop iets van dat lijstje te kunnen verzilveren. Ik heb gemerkt dat het verlangen naar leuker is dan de uiteindelijke aanschaf.
Wat ga ik doen met de kerst? Ik denk dat ik mijn oude tradities weer oppak. Dat houdt in dat ik op kerstavond na de laatste inkopen ga zitten en relaxen bij de tv. Ik neem een hapje en een drankje. Daarbij heb ik een toepasselijke kerstsong: Have Yourself A Merry Little Christmas!

Heb ik al een kerstgevoel?

Heb ik al een kerstgevoel?

Verder luister ik op eerste kerstdag naar onze koning zijn kersttoespraak, eens horen wat hij nu weer op zijn lever heeft. De rest van de kerst breng ik door met wat leesvoer, muziek luisteren, een beetje wandelen, lekkere hapjes en mijn blog voltooien. Ik zit namelijk tegen de deadline aan.
Zo vierde ik kerst voor de opvang ook.

Bedankt

Aan twee personen een woord van dank. Allereerst aan Joris de Heus, teammanager van HVO-Querido te Haarlem. Hij heeft mij het idee aangereikt om blogs te gaan schrijven.
Ik wist aanvankelijk niet waar ik aan begon, ik wist niet eens wat een blog was, laat staan hoe je het woord schrijft. Het was voor mij een eyeopener, een leerschool en een mogelijkheid mijn (computer) vaardigheden aan te scherpen. Ik heb dit opgepakt als een uitdaging, ik zou wel zien waar het schip strandt, echter het schip is niet gestrand. Het was leuk om te doen.
Verder dank aan Peter Kempers, communicatiemedewerker bij HVO-Querido te Amsterdam. Hij deed de vormgeving, correcties en lay-out van mijn blogs. Ook maakte hij de foto’s en regelde de advertenties in een tweetal kranten, waaronder het Haarlems Dagblad. Het was een plezierige samenwerking.

Bedankt heren!

Bedankt heren!

Oproep

Dit is mijn laatste blog van 2018. Ik hoop met mezelf als voorbeeld enig inzicht te hebben gegeven in het leven van een dakloze. Daarmee hoop ik het beeld dat de gemiddelde burger heeft van dakloosheid te veranderen en meer acceptatie te bewerkstelligen.

Burgers, boeren, buitenlui en ‘blauw op straat,’ vanaf het bordes van het stadhuis doe ik een oproep aan jullie…

Burgers, boeren, buitenlui en ‘blauw op straat,’ vanaf het bordes van het stadhuis doe ik een oproep aan jullie…

De daklozengroep is heel divers. Deze mensen horen ook bij de gemeenschap en zijn, ondanks verslaving of andere problemen, inwoners van de stad. Behandel ze ook zo!
Veroorzaken ze overlast, pak ze dan aan en handhaaf. Heb je geen last van ze, laat ze met rust. Verjaag ze niet als loslopend wild!
Maak eens een praatje, bied een bakkie koffie aan of een broodje als je wat over hebt.

Ten slotte

De noemer ‘2018 wordt mijn jaar’ waaronder ik mijn blog schreef, had natuurlijk alles te maken met mijn zoektocht naar een woning. Heb ik inmiddels waargemaakt.
Dus het wordt niet alleen mijn jaar, 2018 IS mijn jaar!

En ik ben niet Harry Mulisch!

En ik ben niet Harry Mulisch!

Meer afleveringen

De zoektocht van Rob Hoogstraten naar een woning is een serie verhalen. Kijk hier voor deel 1, deel 2, deel 3, deel 4, deel 5 en deel 6

Deel dit verhaal:

Meer lezen?

Bekijk dan al onze verhalen.