Vanwege het 75-jarige bestaan van Eye maken vier filmkenners een keuze uit het rijke archief van het filmmuseum. Henny Vrienten breekt in Het Parool een lans voor Zeemansvrouwen. Een goede keuze, want deze speelfilm uit 1930 bevat ook unieke historische beelden van Hulp voor Onbehuisden.
Zeemansvrouwen wordt gemaakt door de van oorsprong Duitse regisseur Henk Kleinman, dezelfde filmmaker die in 1930 ook de bedrijfsfilm (zelf zeggen ze in die tijd propagandafilm) Zelfkant voor HVO draait. Kleinman was dus goed bekend met onze organisatie.
Kijk hier om Zeemansvrouwen te zien.
Zeemansvrouwen, 1930, filmstill
Pesthuis
Kijk op 1 uur en 17 minuten. De goede zeeman Willem, de held van het verhaal, is op zoek naar de kinderen van Mooie Leen, zijn geliefde. Iemand vertelt hem dat ze bij Jonker zijn. Jonker was de oprichter van Hulp voor Onbehuisden en in zijn tijd een bekende naam in de stad. Daarom werd onze organisatie in de volksmond ook wel Jonker genoemd.
Dus Willem gaat snel naar Jonker. En dat bevindt zich niet in de studio, maar we zien het echte Oud Buitengasthuis, het voormalige Pesthuis uit de zeventiende eeuw, aan de Tweede Constantijn Huygensstraat, waar HVO destijds was gevestigd. Willem rent onder meer langs het monumentje voor de Jonkers, dat er sinds 1922 voor de deur stond en dat nu ingemetseld in de hal van onze afdeling aan de Poeldijkstraat.
Een historische sensatie.
Echt
Reclame voor de film Zeemansvrouwen in het Algemeen Handelsblad, 22 mei 1930
In een vraaggesprek met de krant Het Volk op 4 maart 1930 zegt Kleinman over het maken van Zeemansvrouwen dat er een paar echte Amsterdamse straattypen in voor komen, ‘die wonderlijk goed spelen. Een mannetje van Jonker zal een succes-nummer worden! Het is werkelijk verbluffend, wat er met deze menschen te bereiken valt.’
Muziek
De keuze van Henny Vrienten komt niet helemaal uit de lucht vallen. Het was de bedoeling dat Zeemansvrouwen de eerste Nederlandse geluidsfilm zou worden. Dat is door technische mankementen toen niet gelukt, het werd de laatste Nederlandse zwijgende film. In 2003 is de film alsnog met een soundtrack uitgebracht, ingesproken door acteurs als Jeroen Krabbé, Nelly Frijda en Bram van der Vlugt, en met nieuwe muziek van Vrienten.
