Nieuws

Ons AZC aan de A4

13 april, 2023

In het Van der Valk Hotel Schiphol in de gemeente Haarlemmermeer vangt HVO-Querido, op verzoek van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA), momenteel 304 vluchtelingen op. En dat worden er binnenkort nog veel meer, want de capaciteit van ‘onze’ vleugel in dit hotel is 475 gasten.

Een autosnelweg blijkt ook gewoon een straat met nummers en postcodes als je het adres ziet van Van der Valk Hotel Schiphol: A4 3. Het hotel naast het brugrestaurant ligt in het dorp Rijsenhout, dat deel uitmaakt van de gemeente Haarlemmermeer.
Begeleider Jacqueline van Nieuwkerk geeft een korte rondleiding door het forse complex. Het hotel bestaat uit drie afzonderlijke delen. Een daarvan doet in z’n geheel dienst als opvang voor vluchtelingen. In de brede gangen herinnert het witte behang met een Delfts blauw bloemmotief aan de toeristische bestemming van het hotel. Een kamer is ingericht als kapsalon door en voor bewoners. We hebben een weggeefwinkel met kleiding die bewoners zelf runnen. Er is een gigantische eetzaal en een hele grote open ruimte voor activiteiten in de kelder. Kleine kinderen fietsen en skateboarden daar onbekommerd rond, jongens spelen tafelvoetbal, mannen zijn aan het biljarten.

Jongens spelen in de noodopvang voor vluchtelingen aan de A4

Jongens spelen in de noodopvang voor vluchtelingen aan de A4

Bont

In het begin vingen wij alleen vluchtelingen uit Oekraïne op. Sinds mei vorig jaar was het een mix tussen vluchtelingen uit Oekraïne en via het COA en sinds juni alleen nog maar COA vluchtelingen.
De grootste groep mensen komt uit Afghanistan en daarna uit Syrië, Iran, Turkije en verschillende Afrikaanse landen. Behalve de verschillen in herkomst zijn er ook verschillen in juridische status en daarmee in toekomstperspectief. Zo bestaat een deel van de Afghaanse populatie uit evacuees. Zij krijgen als eerste een woning.

Samen

‘Wij zijn elke dag met een ochtend- en avonddienst. In de ochtend werken er drie begeleiders, een activiteitencoördinator en twee zorgcoördinatoren en de avonddienst bestaat uit twee begeleiders. Maar we willen graag benadrukken dat we het niet alleen doen,’ stelt Jacqueline. ‘We werken hier volop samen. Uiteraard samen met de mensen van Van der Valk en van de beveiliging. Daarnaast met het COA, dat hier twee keer per week spreekuur houdt. Onze volwassen bewoners hebben elke week een zogeheten meldplicht bij het COA. Verder werken we samen met Vluchtelingenwerk, dat de juridische belangen van onze bewoners behartigt. Met de GGD en Jeugdgezondheidszorg. Just4care treedt op als medische dienst. Veel gemotiveerde vrijwilligers komen elke week gezellige dingen doen met onze kinderen.’

Vrijwilligers in onze noodopvang voor vluchtelingen aan de A4

Vrijwilligers in onze noodopvang voor vluchtelingen aan de A4

Thuis

‘Wij begeleiden de bewoners,’ vult begeleider Margreet van Nimwegen aan. ‘We regelen dingen voor ze of we helpen ze daarbij. Stukje bij beetje proberen we de kloof te dichten tussen hun cultuur en de Nederlandse gebruiken en gewoontes. Dat gaat om allerlei redenen langzaam en soms moeizaam, maar het gaat. Dat doen we onder meer door taalprogramma’s aan te bieden voor volwassenen en kinderen. Verder hebben we een wandelclub, er is fitness en er wordt veel gevoetbald. We proberen bewoners elke dag zoveel mogelijk activiteiten en leuke dingen aan te bieden. De meesten willen dolgraag werken, ze willen allemaal graag iets doen, iets om handen hebben. Het is fijn om te zien dat zij zich hier steeds iets meer thuis gaan voelen.’

Vragen

‘Elke ochtend en avond houden we spreekuur voor bewoners,’ vertelt Jacqueline. ‘Mensen hebben vragen over van alles. Over geld, medische hulp, de tandarts, vervoer, over het maken van afspraken, over inschrijven in de Basisregistratie Personen, over het Burgerservicenummer. Begrijpelijkerwijs weten veel bewoners niet met welke vragen ze bij welk loket moeten zijn. Zo krijgen wij ook veel vragen die voor het COA zijn bestemd.’

Mannen biljarten in de recreatiezaal van de noodopvang voor vluchtelingen

Mannen biljarten in de recreatiezaal van de noodopvang voor vluchtelingen

Gastvrij

Begeleider Anneke de Lange is letterlijk in dit werk gerold. ‘Ik kom uit het dorp, uit Rijsenhout. Op de voetbal hoorden we dat hier 160 kinderen kwamen wonen voor wie er eigenlijk niets was. Dat kan voor mijn gevoel niet. Zeker niet met kinderen. Daarom werk ik nu hier.
De kinderen gaan naar scholen in de buurt, maar er is helaas niet genoeg plek voor iedereen. Ze kunnen daarom maar een paar dagdelen per week naar school. Heel jammer. Daarom geldt hier nu een opnamestop voor kinderen. Ze staan al op achterstand, als je dan onvoldoende scholing kunt bieden, raken ze nog verder achterop. Ook in hun sociale ontwikkeling.
Het dorp stelt zich gastvrij op. Er zijn inzamelingen voor kleding en speelgoed. De kerk heeft een taalcafé opgezet. We krijgen spullen van Dorcas uit Aalsmeer. ’ Onze bewoners gaan op 4 mei een krans leggen. Op 5 mei presenteren de bewoners een kunstproject voor viering en hebben ze een bevrijdingslunch in het dorp. En op 6 mei doet een bewoner mee met een bevrijdingsconcert.’

Trauma

‘Ondanks de situatie waarin onze bewoners verkeren is de sfeer in het hotel over het algemeen goed,’ aldus Margreet. ‘Het is natuurlijk niet de hele tijd lachen. Er zijn bewoners die het behoorlijk zwaar hebben. Een flink aantal bewoners is getraumatiseerd door oorlog, ellende en andere ervaringen. Met de recente aardbeving in Turkije en Syrië was het extra heftig. Zoiets roept allerlei nare herinneringen op. Bewoners maken zich bovendien druk om het lot van familieleden en vrienden.’

Warm

‘Sommige bewoners zijn heel goed in Engels,’ aldus Anneke. ‘Zij helpen ons bij het vertalen. En we hebben natuurlijk Google translate. Met handen en voeten en gezond verstand kom je een heel eind. Meer dan je best kun je niet doen. Een luisterend oor en waar nodig een warme arm, dat vat ons werk aardig samen. We hebben nu een caseload van ongeveer 30 bewoners per begeleider, dat worden er straks zo’n 45. Dat is best pittig.
Ik heb hier niet echt het gevoel bij HVO-Querido te horen. Het had ook een andere organisatie kunnen zijn. Ik voel me wel sterk verbonden met dit team. Samen staan en gaan wij ervoor. We zijn een eiland, maar wel een heel mooi eiland.’

Medewerkers van onze noodopvang voor vluchtelingen, v.l.n.r. Wessel, Anneke, Jacqueline, Solaiman, Redouan en Margreet

Medewerkers van onze noodopvang voor vluchtelingen aan de A4, v.l.n.r. Wessel, Anneke, Jacqueline, Solaiman, Redouan en Margreet

Geboren

‘Ongeveer driekwart van onze bewoners bestaat uit mannen,’ legt Jacqueline uit. ‘De rest bestaat uit gezinnen van twee tot acht kinderen. We hebben zelfs al twee baby’tjes die hier zijn geboren. Het hotel doet de was, maakt de kamers schoon en zorgt voor het eten. Dat klinkt luxe, maar voor langere tijd op een hotelkamer wonen met kinderen is niet echt een pretje hoor. De meeste bewoners zouden veel liever hun eigen huishouden runnen.’

Een van de twee kinderen die in de noodopvang voor vluchtelingen zijn geboren

Een van de twee kinderen die in de noodopvang aan de A4 zijn geboren

UNHCR

Zorgcoördinator Wessel Steenhuisen werkt al acht jaar bij HVO-Querido. Hij vertelt over de eerste schreden op deze locatie. ‘Samen met Janneke Majoor werd ik in mei 2022 gevraagd om hier eens even te gaan kijken, want er zouden twee bussen met mensen aankomen uit Ter Apel. We wisten niet wie er in zaten, en niet hoeveel mensen het zouden zijn. We wisten eigenlijk niks. Dus we zijn de bewoners gaan inschrijven, met ze gaan praten en zijn voorzichtig gestart met de begeleiding. Zo zijn we begonnen met de opzet van een klein AZC, hoewel in feite een (crisis)noodopvang. We hebben in korte tijd heel veel geleerd als team. Blijkbaar doen we het niet heel verkeerd. De UNHCR [de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties, red.] is bij ons langs geweest en heeft een best wel lovend rapport over onze opvang geschreven.
Voorlopig zitten we hier tot 1 januari 2024. Dat geeft wat rust.’

Een bewoonster uit Syrië van de noodopvang voor vluchtelingen aan de A4 op haar kamer

Een bewoonster uit Syrië van de noodopvang voor vluchtelingen aan de A4 op haar kamer

Glimlach

‘Het liefst zou ik het hele hotel oppakken en dichter bij een stad neerzetten,’ zegt Margreet. ‘Zodat onze bewoners meer toegang krijgen tot alles. Ik zou ze ook graag meer opleidingen willen bieden. Het is heel afwisselend werk. Voor mij is het een stuk zingeving.’
‘Het is fijn dat hier veel ruimte voor eigen initiatief is,’ aldus begeleider Redouan Daoudi. ‘Dat komt omdat het voor ons allemaal nieuw is. We hebben het meeste zelf bedacht en uitgevonden, daar houd ik wel van. Hoe rommeliger, hoe beter. Je stopt er veel energie in en je krijgt er veel voor terug. Mensen helpen, een glimlach op die gezichten toveren, dat is toch mooi werk.’
‘Het is mooi om hier met elkaar de opvang te blijven verbeteren,’ zegt Anneke. ‘Samen maken we het verschil voor mensen die dat echt nodig hebben. Wij dragen eraan bij dat zij gezien worden.’

Beweging

‘Als je ziet waar we vandaan komen en waar we nu staan, dan zijn we echt een team,’ zegt begeleider Solaiman Sarouti. ‘Het is uitdagend werk, het geeft voldoening. Wij blijven pionieren omdat de situatie om ons heen steeds verandert.’
‘Voor mij is het ook zingeving,’ aldus Jacqueline. ‘De dynamiek is leuk, je weet nooit wat er gaat gebeuren. Je bent constant in beweging en het is nooit saai. Je krijgt hier veel mogelijkheden om te doen wat goed is voor bewoners. En de collega’s zijn heel leuk.’

Deel dit bericht:

Meer lezen?

Bekijk dan al onze berichten.