Verhalen

Kunst verbindt

03 november, 2015

Irene Meijer (1965) is als activiteitenbegeleider van het Judith van Swethuis betrokken bij het muziekproject KWIK (Kijk Wat ik Kan) en bij de toneelgroep Met Elkaar, waarin cliënten van HVO-Querido samen met buurtbewoners toneel op de planken brengen. Wat fascineert haar in deze activiteiten?
‘Muziek en toneel zijn manieren van communiceren die boven het dagelijkse leven uitstijgen,’ aldus Irene Meijer, ‘door het kunstmatige karakter zit je letterlijk in een andere rol. Je bent niet cliënt De Vries, je bent Kniertje. Je bent niet bewoner Jansen, je bent de onmisbare drummer van de band. Tijdens het spelen vind je elkaar op dat vlak en dat is het enige dat er op dat moment toe doet. Ziektebeelden komen niet ter sprake. Op het podium vallen beperkingen weg. Het publiek is de enige die een diagnose stelt.

Verbondenheid

Door die gezamenlijke focus op de muziek en het spel ontstaat een groep met een groot gevoel van verbondenheid, terwijl het gewone leven voor de meesten nogal individualistisch is. Kunst verbindt. Zowel onderling, omdat je het samen doet, en met de maatschappij, omdat je het in het openbaar voor publiek doet.
Als je ziet wat voor publiek erop afkomt, dat is echt niet alleen maar familie en vrienden. En het wordt elk jaar meer en breder.
Bij ons theatergezelschap zie je dat onze bewoners steeds meer een groep gaan vormen met de mensen uit de buurt met wie ze soms al jaren op de planken staan.

Irene Meijer in het Judith van Swethuis

Irene Meijer in het Judith van Swethuis

Uitdaging

Ik vind het belangrijk om zelf mee te doen. Niet omdat ik nou zo goed toneelspeel of zing, helemaal niet, maar omdat je dan meer deel uitmaakt van de groep. Verschillen tussen cliënt en begeleider vallen zo weg. Ik vind het ook eerlijk, je vraagt mensen om zich bloot te geven en kwetsbaar op te stellen ten overstaan van vele anderen. En dan zelf veilig buiten schot blijven? Dat kun je niet maken.
Natuurlijk doe ik ook mee omdat het een hartstikke leuke uitdaging is, daar houd ik van. Ik ben zo’n beetje geboren tussen de schuifdeuren, bij ons thuis was alles revue. Bij de repetities van KWIK en onze theatergroep wordt ook veel gelachen, heerlijk is dat.

“Ik vind niet zo gauw dingen lastig. Een beetje lastig, daar houd ik juist van, anders had ik wel een ander vak gekozen.”

Concentratie

Cliënten hebben door het meedoen aan muziek en toneel meer externe contacten omdat ze samenwerken met mensen van buiten de instelling. Ze komen ook meer buiten. Bij het laatste optreden van KWIK in Bellevue, waren er meerdere cliënten die na jaren eindelijk weer eens op het Leidseplein kwamen. Het vergroot je wereld.
Als je veel aandacht voor mensen hebt, kun je er zoveel uithalen. Als bewoners vroeger al muziek hebben gemaakt, en dat komt nogal eens voor, is het heel mooi om te zien hoe dat weer tevoorschijn komt. Mensen houden muzikaliteit vaak lang vast.

Repetitie van het koor van KWIK bij de Stichting Ei-werk, met Irene Meijer, zesde van links.

Repetitie van het koor van KWIK bij de Stichting Ei-werk, met Irene Meijer, zesde van links.

De meeste bewoners zijn heel erg zichzelf op het podium, heel ongedwongen. Tijdens de uitvoeringen tobben ze nergens over en zijn heel relaxed en bloeien op.
In die zin is kunst ook heilzaam. Spelers worden tot concentratie gedwongen en daardoor valt het andere weg. Ik heb nu al zo vaak mensen met allerlei syndromen meegemaakt, als ze muziek maken valt dat weg, dan hebben ze er even geen last van. En als het dan af en toe niet helemaal zuiver is, ach, daar gaat het niet om.
Optreden is daarom belangrijk. Niet in de studio of de oefenruimte blijven, kunst wil gezien en gehoord worden. Door op te treden, werk je ergens naartoe, het project is niet oeverloos, maar gericht op de shows, daardoor zijn de deelnemers scherper. En het is natuurlijk voor iedereen fijn om zoveel applaus te krijgen.

KWIK in theater Bellevue

KWIK in theater Bellevue

Samenwerking

We hebben hier goede instrumenten en andere spullen, een prima ruimte en uitstekende collega’s, dan kan het toch niet moeilijk zijn om iets aardigs neer te zetten?
In Stichting Ei-werk hebben we een fantastische partner, waarmee het heel fijn samenwerken is. Hoewel het natuurlijk ook een zakelijke verbintenis is, voelt het meer als omarmen. Ik heb echt het idee dat we hetzelfde doel nastreven en dezelfde drijfveren hebben.
Toekomst
Ik zou nog wel eens met een grote groep cliënten van HVO-Querido, ook met daklozen en verslaafden, dus met een bredere groep dan we nu hebben een soort totaal theater willen neerzetten, met toneel en muziek samen. Je moet iets te dromen houden.’

Deel dit verhaal:

Meer lezen?

Bekijk dan al onze verhalen.