Op 1 juli gaat Eline van IJsseldijk na 25 jaar bij HVO-Querido te hebben gewerkt als coach/ondersteuner van de cliëntenparticipatie van haar welverdiende vervroegde pensioen genieten. Voor het zover is laat ze haar licht schijnen op de ontwikkeling van de medezeggenschap van cliënten bij onze organisatie. Daartussendoor vertellen enkele cliënten hoe ze de samenwerking met Eline hebben ervaren.
Eline van IJsseldijk (1959) wordt geboren in Biak op Nieuw-Guinea waar haar vader voor de Koninklijke Paketvaart-Maatschappij werkt. ‘De rederij was gevestigd in Jakarta, maar als medewerker moest je soms ook naar een buitengebied, en dat was Biak,’ vertelt Eline. ‘Mijn vader had als jongen in het kamp gezeten. Hij heeft mij helaas nooit Maleis geleerd, ik was graag tweetalig opgegroeid.’
Later verhuist het gezin naar Laren in Noord-Holland en daarna nog een paar keer. Eline doet de kleuterschool in Purmerend, de lagere school in Sassenheim en de middelbare school in Boxtel.
In de GGZ
‘Daarna ben ik naar Rotterdam gegaan voor mijn opleiding HBO-J, Jeugdwelzijnswerk, omdat ik “iets” met kinderen wilde doen,’ vervolgt Eline. ‘Toen ik begon heette dat nog K en O, Kinderverzorging en Opvoeding, maar dat gaf veel verwarring. Bijna iedereen hoorde daar KNO in en begon tegen ons over keelpijn. Na mijn diploma ging ik terug naar Boxtel want in de jeugdzorg was in die tijd nauwelijks werk te krijgen. Toch heb ik nog negen jaar in de jeugdzorg gewerkt, bij orthopedagogisch instituut la Salle, dat heet nu Saltho. Daarna kwam ik in de GGZ terecht, bij de RIBW Midden-Brabant, waar ik in Waalwijk een activiteitencentrum heb opgezet.
Inmiddels had ik een partner. Mijn vriend komt uit Wormer en hij wilde graag terug naar Noord-Holland. Ik zei: oké, maar alles behalve Wormer. Ik ga daar niet als de vrouw van de jongste zoon van de melkboer wonen. Marcel van Roosmalen begrijp ik heel goed. Zo zijn we in Castricum terechtgekomen en daar wonen we nog altijd met veel plezier.
Eline is de enige vrouw die mij stil kan krijgen als ik er tijdens de vergadering doorheen praat. Ze verheft nooit haar stem, maar ze heeft een soort natuurlijk overwicht. Eline heeft alles in de gaten en ze staan aan onze kant. Ze is er meer voor ons, voor de cliënten, dan voor het bedrijf. Ze is open en eerlijk en ze zegt gewoon de waarheid. Waar hoor je die nog?
Richard Landahl, bewonerscommissie De Veste
Naar Querido
Na een korte periode bij het SIG, een organisatie voor mensen met een verstandelijke beperking in Kennemerland, ben ik bij de Queridostichting begonnen als coach/ondersteuner van de cliëntenparticipatie en dat ben ik nog altijd. Hylke van Zwol, de toenmalige directeur van Querido, heeft mij aangenomen. Het sollicitatiegesprek was bijzonder. Ik zat niet alleen tegenover de directie, maar ook tegenover een zeer ruime afvaardiging van bewoners.’
Als Eline van IJsseldijk in mei 1999 bij onze organisatie komt werken, zijn HVO en Querido nog niet gefuseerd, dat gebeurt pas een jaar later. Beide organisaties vormen dan al wel een zogeheten personele unie en werken steeds nauwer samen.
Cliëntencommissies opzetten
‘Het was mijn opdracht om bij de Queridostichting cliëntencommissies op te zetten. In die tijd was er alleen nog een Centrale Cliëntenraad die met de directie sprak over het geheel. Terwijl er bij bewoners juist ook behoefte was aan medezeggenschap over hun directe leefomgeving. Dat zijn de cliëntencommissies geworden die meepraten en meebeslissen over het reilen en zeilen op hun eigen locatie.
Eline haar kwaliteiten zijn eindeloos. De rust die ze uitstraalt, de kennis die ze meebrengt, maar ook het begrip voor de functies en de kracht van cliëntencommissies. Zo kan ik nog doorgaan. En ze is ook heel lief.
Joël Vriend, bewonerscommissie BW Zuid
Georgette Groutaars was toen de ondersteuner van de Centrale Cliëntenraad. Zij was gedetacheerd vanuit de LPR, destijds een landelijke koepel van patiënten- en cliëntenraden, dat is nu LOC. Het idee was dat zo’n constructie de onafhankelijkheid van de ondersteuners zou bevorderen. Ik kwam daarentegen “gewoon” in dienst van de Queridostichting en dat bleef een hele tijd de trend, niet alleen omdat het driekeer goedkoper was.
Onafhankelijk
Nu waait de wind weer uit de andere kant en zijn de ondersteuners en vertrouwenspersonen van HVO-Querido vanwege de onafhankelijkheid sinds september vorig jaar in dienst bij Cliëntenbelang Amsterdam. Voor mij maakt het geen verschil. Iemand uit een van mijn bewonerscommissies zei het heel mooi. “Eline, jij bent altijd al onafhankelijk geweest. Jij werkt gewoon voor de cliënt, punt.”
Zo zie ik het ook. Ik ga niet rechtsaf omdat de manager dat zegt. De Centrale Cliëntenraad van HVO-Querido is onze opdrachtgever en niemand anders. Ik heb me dan ook nooit beperkt of onvrij gevoeld in mijn werk.
Nieuwe uitdagingen
De fusie tot HVO-Querido is in mijn ogen goed uitgepakt. Het heeft in ieder geval geleid tot meer leuke en kleurrijke cliënten en collega’s. In het begin wist ik er niet zoveel van. Zou ik de doelgroep van HVO wel leuk vinden? Na mijn eerste bezoek aan Straetenburgh was ik om en ik ben nog heel lang ondersteuner geweest van de bewonerscommissie van Robert Koch Wonen, de opvolger van die locatie. We kregen er met HVO een paar facetten bij, zoals dakloosheid en verslaving. Nieuwe uitdagingen met interessante cliënten.
Je kunt niks vervelends van Eline vinden. Dat komt door de manier waarop ze zich presenteert. Ze discrimineert niet, ze is niet partijdig. In de gang heb ik van andere bewoners ook nooit iets slechts over haar gehoord. Als je ergens mee zit, dan komt ze daarop terug en probeert het op te lossen. Ze heeft altijd een luisterend oor voor ons. Je kunt altijd bij haar terecht. Jammer dat ze weggaat.
Glenn Patrick, bewonerscommissie Anton de Komplein
Eén club
En overal moesten cliëntencommissies worden opgezet, dus werk aan de winkel! Gaandeweg ben ik meer richting de voormalige HVO-cliënten opgeschoven. Naast Robert Koch Wonen deed ik Zuidoost, De Veste, het Martien Schaaperhuis, de Velserpoort in Haarlem en, als enige voormalige Querido-afdeling, BW Zuid.
Het heeft wel een paar jaar geduurd voordat HVO-Querido ook op het gebied van medezeggenschap van cliënten echt één organisatie was. De verschillen in cultuur waren groot. Bij Querido was het praten, praten en nog eens praten, terwijl de cliëntenraad van HVO bij wijze van spreken meteen met de vuist op tafel sloeg.
Tevreden bewoners
Inmiddels vele jaren verder staat de cliëntenmedezeggenschap op vele locaties als een huis. Het is enorm gegroeid, het zit echt in het systeem van de organisatie.
Betrokken teammanagers en medewerkers die het belang zien van cliënten die meedenken over dingen die hun direct aangaan, zien vaker tevreden bewoners. Bewoners die trots zijn dat zij aan het fundament van een verandering hebben gestaan. Wie wil dat nou niet?
Daarom is medezeggenschap van cliënten zo belangrijk, en niet omdat het in de Wmcz [Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen, red.] staat. Soms zijn hele kleine dingen die het leven bij HVO-Querido aangenamer kunnen maken. Cliënten dragen voorstellen aan, denken mee over het beleid en zijn daardoor van betekenis voor zichzelf, hun medebewoners en de organisatie. Ieder mens wil van betekenis zijn!
Eline is een hele aardige mevrouw, heel lief, het is gewoon een prettig mens. Ze is nooit boos, ze lacht altijd en ze heeft altijd wat te vertellen. Ze is heel makkelijk in de omgang, maar ze is ook kritisch en ze doet echt haar best voor ons. Ik ga haar missen.
Bushra, bewonerscommissie Martien Schaaperhuis
Verschil
Het meest in het oog springende verschil met het begin en nu is het feit dat HVO-Querido megagroot is geworden. Eerst was ik de enige ondersteuner, nu zijn er vijf. Door de vele wisselingen van personeel is het voor mij op het Centraal Bureau veel onpersoonlijker geworden.
Ik vind dat wij best veel tijd kwijt zijn om de meerwaarde van medezeggenschap bij teams onder de aandacht te houden. Het gevaar bestaat dat het belang daarvan bij nieuwe teammanagers en medewerkers een beetje wegzakt, omdat ze al zoveel moeten. Maar ik vertrouw erop dat mijn collega’s zich daar hard voor blijven maken.
Vooruitgang
Een mooi voorbeeld van groei vind ik onze aanwezigheid in Amsterdam Zuidoost. Dat begon met een schamele nachtopvang en een paar gebruikersruimtes in containers. Daar moest ook een cliëntencommissie komen. Dus ik daarheen, we zaten aan een niet zo schone tafel in de gebruikersruimte, maar ik vond het meteen leuk. Oprechte mensen. Later kregen we een schone tafel om te overleggen en weer iets later mochten we bij Gods gratie in de teamruimte vergaderen. Later kwam de opvang aan de Elsrijkdreef, dat was al een vooruitgang. En nu staat in Zuidoost onze voorziening het Anton de Komplein. Voor cliënten is dat een enorme stap vooruit. Zij hebben echt een beter leven gekregen. Dat is winst voor hen en voor de wijk.
Ik ken Eline vanaf het moment dat ze bij ons werkt. Sterker nog, ik heb haar aangenomen. De Centrale Cliëntenraad was de sollicitatiecommissie en daar zat ik in. Daardoor hebben wij een speciale band en heeft zij voor mij altijd een bijzondere positie gehouden. Zodanig dat ik haar regelmatig bel om een beetje te sparren. Eline is ontzettend betrokken bij alles wat er met cliënten speelt. Een goed mens.
Hans van de Kolk, nestor cliëntenparticipatie HVO-Querido
Dochter
Wist je dat mijn dochter ook bij HVO-Querido werkt? Ik ga niet zeggen waar. Tijdens haar sollicitatiegesprek vroegen ze hoe zij de organisatie kende. Toen vertelde zij dat ze vroeger thuis heeft leren schrijven met een pen van HVO-Querido. Als kind ging ze wel eens met mij mee. Ze was bijvoorbeeld bij de wedstrijd van cliënten tegen Ajax, op het feest ter gelegenheid van het 100-jarige bestaan in 2004. Dat vond ik het mooiste feest van onze organisatie ooit. Zo leuk!
Leuk werk
Op afspraken met cliënten kom ik uit respect altijd te vroeg. Dat is mensen serieus nemen. Laten zien dat je de tijd voor ze neemt. Zo kunnen mensen voor vergadering nog even iets kwijt.
Al die jaren heb ik altijd fijn met onze cliënten samengewerkt. Geen dag ben ik niet met plezier naar mijn werk gegaan. Het is dan ook een fantastische baan: mensen in hun kracht zetten, mensen zien opbloeien en groeien, ervaren wat mensen allemaal in hun mars hebben.
Je hoort nog wel eens klagen over vergaderen, dat het zo saai is. Maar vergaderen met cliënten over de grote en kleine dingen van het leven is het leukste dat er is!’