Nieuws

Grosse Pause

04 maart, 2019

Gisteren bereikte ons het verdrietige bericht dat Norbert Wissing op zondag 3 maart op 59-jarige leeftijd in het ziekenhuis is overleden aan de gevolgen van een hartinfarct.

Norbert Wissing (1959) was niet alleen een strijdbare voorvechter van de rechten van cliënten. Zowel als lid en voorzitter van de Centrale Cliëntenraad van HVO-Querido was hij een onvermoeibaar belangenbehartiger. Hij was bovenal kunstenaar en muzikant, een begenadigd modern klassiek componist.

Ondersteboven

Norbert Wissing werd geboren in Amsterdam en groeide op in het Gooi. Zijn vader was een amateurpianist en zette hem op het muzikale pad.
‘Ik was een jaar of acht, negen, toen ik voor het eerst de Symphonie Phantastique van Berlioz hoorde. Dat was in een uitvoering van het Amsterdams Philharmonisch Orkest in het Concertgebouw. Wij hadden daar een abonnement op. Ondersteboven was ik daarvan. Toen ik thuiskwam zei ik tegen mijn vader: ik word componist. Hij heeft me toen hartelijk uitgelachen, maar hij heeft ook de eerste uitvoeringen van mijn werk nog meegemaakt,’ herinnerde Wissing zich twee jaar geleden.

Norbert Wissing

Norbert Wissing

Handwerk

Hij ging naar het conservatorium waar de componist en muziekcriticus Lex van Delden zijn leermeester werd. ‘Lex van Delden was een hele bijzondere man die mij de fijne kneepjes van het compositievak heeft bijgebracht. Het echte handwerk heb ik van hem geleerd. Van Delden had in het verzet gezeten, dat had hem duidelijk gevormd. Hij kon daar heel indringend over vertellen, dat zijn heftige tijden geweest,’ aldus Norbert.
Daarnaast haalde hij zijn horecapapieren omdat hij nu eenmaal niet kon leven van muziek alleen.

Onbewoond eiland

‘Als ik drie componisten moet uitzoeken om mee te nemen naar het spreekwoordelijke onbewoonde eiland zijn dat Sjostakovitsj, Mahler en Bach. Met hen zou ik me niet vervelen,’ aldus Norbert in een vraaggesprek uit 2011.
Norbert was belezen en had een brede culturele belangstelling. Hij liet zich graag inspireren door andere kunsten. Zo componeerde hij onder meer een stuk gebaseerd op schilderijen, schreef hij een Todesfuge op woorden van de dichter Paul Celan, muziek gebaseerd op De stille kracht van Couperus en maakte hij de muziek bij Bremer Freiheit, een toneelstuk van Fassbinder. Dat klinkt serieus en dat is het ook. Kunst vertelt altijd iets over de maker. ‘Je gebruikt nu eenmaal de dingen die je meemaakt in je leven, ook mooie en vrolijke dingen,’ vertelde Wissing. ‘Maar ik ben geen componist van feestmuziek, er zit bij mij altijd een ondertoon in.’

Druk

Norbert was een opvallende verschijning met zijn grijze baard, zijn wat woeste haardos en zijn demontabele handbike. Hij kwam tijd te kort, hij was altijd met een groot aantal muzikale projecten tegelijk bezig en hij kon daar heel enthousiast en bevlogen over vertellen. Hij was continu in de weer met nieuwe composities, maar ook met het uitgeven van zijn eerdere werk, met cd-opnamen, met samenwerkingsprojecten met collega componisten, met uitvoeringen van zijn werk door jonge musici en nog veel meer.
Eind vorig jaar speelde het Willink Kwartet nog de première van zijn Tweede strijkkwartet in Splendor.

Hans van Delden, Norbert Wissing en het Willink Kwartet, foto Ben Bonouvrier

Hans van Delden, Norbert Wissing en het Willink Kwartet, foto Ben Bonouvrier

Weten wat er speelt

Bij HVO-Querido woonde hij achtereenvolgens bij De Aak, de Nassau en de Jacob van Wassenaar Obdamstraat, toen dat nog pensionwoningen waren. De laatste jaren woonde hij op zichzelf – met zijn kat Chivas – in Osdorp, eerst met ambulante begeleiding, later volledig zelfstandig met zijn woning op eigen naam.
In 2008 werd Norbert lid van de Centrale Cliëntenraad van HVO-Querido, in 2010 werd hij vicevoorzitter en van 2012 tot halverwege 2018 is hij voorzitter. Hij vond participatie ontzettend belangrijk, want ‘cliënten zijn zelfstandige individuen met eigen kracht.’ Met zijn sterke sociaal-maatschappelijke betrokkenheid was hij gevraagd om voor de Socialistische Partij de politiek in te gaan, maar hij vond de medezeggenschap van cliënten dichterbij staan en derhalve een zaak waarin hij meer kon bereiken. Hij wist als geen ander wat er speelde in de organisatie en waar de schoen kon wringen.

Begeistert

Hij introduceerde bij HVO-Querido de jaarlijkse dag van de medezeggenschap, hij maakte onder andere werk van het sanctiebeleid, van de bejegening van cliënten en van het waarborgen van de privacy bij de invoering van het elektronische cliëntendossier. Hij was weliswaar een pleitbezorger van de ambulantisering, maar hield ook een vinger aan de pols om mogelijke uitwassen daarvan (eenzaamheid, verwaarlozing) tegen te gaan en maakte zich hard voor een vangnet voor mensen die terugvallen.
Volgens zijn collega Theo Warner, sinds jaar en dag penningmeester van de Centrale Cliëntenraad, kon Norbert af een toe ook behoorlijk uit zijn slof schieten. ‘Hij streed echt voor de cliënten,’ aldus Warner, ‘hij zag het ook als een strijd, hij ging er zo nodig dwars tegenin en was niet bang om tegen wie dan ook te ageren.’
Hans van de Kolk, die als secretaris vele jaren met hem samen in de cliëntenraad zat, beschouwt Norbert als een sterke teamplayer. ‘Jarenlang bereidden we op zondagmiddag bij hem thuis de agenda’s en vergaderingen voor, dat voelde zo ontzettend sterk, echt degelijk en heel begeistert. Hij was bovendien een levende database, hij wist alles uit zijn hoofd. En hij hield de boel bij elkaar, echt een verbindende voorzitter.’

Norbert Wissing

Opera

Norbert was wars van hoogdravende praatjes en modieuze nietszeggendheden. Naast zijn principiële opstelling op het gebied van vrijheid en gelijkwaardigheid, toonde hij bijvoorbeeld een grote belangstelling voor de bedrijfskundige kant van de organisatie. Hij bleef een kritische waakhond en voelde geen enkele behoefte om klakkeloos mee te jubelen.
Gelukkig kon hij zijn werk als belangenbehartiger voor cliënten zo nu en dan ook combineren met het componeren van muziek. ‘De cliëntenraad is een grote inspiratiebron voor mij, af en toe is het net een opera.’
Luister op Soundcloud naar muziek van Norbert Wissing.
Luister naar een aflevering van Radio de Verbinding met en over Norbert Wissing.

 

 

Deel dit bericht:

Meer lezen?

Bekijk dan al onze berichten.