Het WOW-hotel doet deze dagen dienst als opvang voor Oekraïense vluchtelingen. Het is een mooi, ruim, modern gebouw met grote, gezellige binnentuin. In de binnentuin staan bakken voor een moestuin, picknicktafels en een grote, beetje feeërieke boomhut. Mijn eerste gedachte is: wat leuk voor de kinderen. Overigens is de tuin leeg. Er zit niemand. De afdelingen zijn zeer ruim en de kamers echt wel mooi, ondanks de stapelbedden.
Een artikel van Jessica Wesselius – Op het pleintje voor het hotel lopen wel wat mensen rond en zitten mensen met kinderen op de bankjes. Net naast de ingang zit een jonge blonde vrouw met haar haar in een knot. Ze heeft duidelijk gehuild en heeft daardoor dikke, opgezwollen ogen. Naast haar zit een vrouw – vrijwilliger? medewerker? – die haar duidelijk probeert te steunen.
Opvang WOW hotel, moeder en kind uit Oekraïne
Vervreemdend en beklemmend
Binnen is het opvallend stil. Er lopen mensen, er lopen kinderen, hier en daar zit iemand, maar iedereen is …. stil. Een vrouw met twee kinderen komt aanlopen: een prachtig meisje in een getailleerde jas met borduursel en een hoofddoek, van een jaar of 9? 10? En een stoer, mooi jochie met een spijkerjack van dezelfde leeftijd. Ze zien er niet slecht uit en niet verdrietig of aangedaan, maar ze lachen ook niet en ook zij zijn weer zo… stil. Iedereen die praat, doet dat op rustige en zachte toon. Er is geen geschreeuw, kinderen rennen niet rond, er wordt niet gespeeld, niet gehuild. Gezichten staan emotieloos en lopen doet iedereen rustig. Ook op de afdelingen: ik hoor één keer een baby’tje huilen, ergens ver weg in een gang. Verder hoor je niets. Het is lastig om te beschrijven welk gevoel dat oproept. Vervreemdend is misschien het beste woord, beklemmend ook. Het leven staat hier stil. Alles en iedereen wacht af.
Twee vrijwilligers staan bij het bureau, dat is neergezet in de hal voor nieuwkomers. De medewerker vertelt dat het zijn eerste dag is. Vluchtelingen kwamen vanaf de RAI, komen nu vanaf Amsterdam CS, komen soms met de metro, soms worden ze afgezet door een busje, soms komen ze aanlopen. Twee vrijwilligers hebben geregeld dat twee vluchtelingen, die blijkbaar fanatieke voetballers zijn, al kunnen meetrainen bij de lokale voetbalclub. Ze vertellen er enthousiast over.
Opvang WOW hotel, moeder, dochters en hun vriendjes uit Oekraïne
Psychologische hulp en steun
Conrad Köckert is locatiemanager en leidt me rond. Hij is zoals ik hem ken – rustig, laconiek maar betrokken, maakt af en toe een grapje. Ik kom diverse medewerkers tegen en vrijwilligers. Iedereen is even betrokken en wil meewerken, meehelpen. Op kantoor praten we een tijdje na. Velen van de medewerkers hebben ervaring met vluchtelingen en op mijn vraag wat er nog nodig is, halen ze een beetje hun schouders op. Eigenlijk niets. Het loopt wel. Of, misschien toch: begeleiding voor de vluchtelingen. Psychologische hulp. Ik beloof dat ik daarmee bezig ben, samen met Mara Quast en Barbra Velthuizen.
En de medewerkers zelf dan? Hebben die niets nodig? Ze kijken me een beetje verbaasd aan. Ehm, nee, niet echt. Maar steun waarderen ze altijd en dat ik er ben, ook.
We hebben het over de vluchtelingen en of ze geld hebben, of ze kunnen werken, of de kinderen naar school kunnen. Veel is nog onduidelijk. In tegenstelling tot bijvoorbeeld de Syrische vluchtelingen, heeft vrijwel iedereen ID papieren en kan daarmee worden ingeschreven. Maar hoe ze aan hun geld moeten komen en of er gepind kan worden, is een beetje wisselend en onduidelijk.
Opvang WOW hotel, jonge vrouwen uit Oekraïne
Even met papa praten
De vluchtelingen krijgen in het hostel twee keer per dag een maaltijd en mogen voor de lunch boterhammetjes smeren voor de kinderen. Conrad vertelt, hoe de vrouwen met hun mannen bellen in de oorlogszone van Oekraïne. Dan mogen de kinderen, hier in Nederland, via WhatsApp videobellen even met papa praten. Die daar is. Aan ‘het front’. Ik kan me niet zo goed voorstellen hoe erg dat moet zijn.
Ondertussen is een man druk aan het stofzuigen. Overal waar ik loop kom ik schoonmakers tegen. Die horen bij het hotel, vertelt Conrad, en houden strikt vast aan het gebruikelijke schoonmaakschema, vluchtelingen of niet.
Beneden gekomen loop ik weer naar buiten. Ik hoor een vrijwilliger praten over de pallets met kinderkleding, die op maat zijn gesorteerd en uitgedeeld kunnen worden. Dan voel ik me enorm trots dat we dit als HVO-Querido kunnen doen. Als ik wegfiets, fiets ik weer het leven van de stad in: herrie, geschreeuw, gezang, spelende kinderen, verkeer. Ik kan deze chaos en herrie geloof ik een stuk beter hebben dan die stilte van zojuist.
Het WOW-hotel biedt op dit moment plaats aan zo’n 200 mensen die uit Oekraïne gevlucht zijn: mannen, maar vooral vrouwen en kinderen. De begeleiding is in handen van circa 15 medewerkers en evenzoveel vrijwilligers.
Conrad Köckert merkt op dat de Oekraïners vooral snel Nederlands en Engels willen leren, zodat ze aan het werk kunnen. ‘En ze willen snel weer terug naar huis. Er is heel veel videocontact met achtergebleven familieleden, en dat maakt veel indruk. Voor de mentale begeleiding doen we een beroep op Wereldpsychologen.’
Ook de ondersteuning van onze medewerkers zelf, inclusief de vrijwilligers, heeft onze aandacht. Wij zijn in gesprek met ARQ om te kijken of zij ons hierin een aanbod kunnen doen.
Opvang WOW hotel, vrouw uit Oekraïne met tolk/vrijwilliger
