Het pand van HVO-Querido aan de Batjanstraat in de Indische buurt in Amsterdam Oost is inmiddels zijn derde leven ingegaan. Eerst was het een voorziening voor beschermd wonen, toen een 24-uursvoorziening voor mensen met een psychiatrische kwetsbaarheid en sinds begin dit jaar is het een Passantenpension voor 47 gasten. Begeleider Mustapha Nahari legt uit wat dat is en hoe het daar toegaat.
Mustapha Nahari (1965) werkt inmiddels achttien jaar bij HVO-Querido. Hij begon bij de vluchtelingen en de alleenstaande minderjarige asielzoekers van onze voormalige afdeling Jonker. Toen stapte hij over naar het kinderwerk van onze gezinsopvang de Roggeveen en inmiddels is hij alweer ruim vier jaar begeleider bij de passantenopvang van HVO-Querido. Hij verdeelt zijn 36-urige werkweek evenredig tussen het Passantenhotel aan de Boerhaavestraat en het nieuwe Passantenpension Batjan, dat hij mede hielp opzetten en opstarten. Daarnaast is Mustapha lid van de Ondernemingsraad van HVO-Querido.
Gasten
‘We zijn in februari open gegaan,’ vertelt Mustapha. ‘De technische dienst van HVO-Querido heeft heel veel aan het pand gedaan en we zijn zelf ook een tijd bezig geweest met de inrichting. Het was hier helemaal kaal. We hebben bedden en kasten in elkaar gezet en heel veel huisraad aangeschaft.
Verdeeld over vijf verdiepingen hebben we nu 47 gasten en daarmee zitten we vol. Wij spreken van gasten, het is immers een pension. Met de term “gast” geven we ook het tijdelijke karakter aan. Want het is de bedoeling dat mensen hier tijdelijk verblijven. We mikken op een verblijf van zes maanden, de praktijk van de andere pensions [HVO-Querido beheert naast de Batjan nog drie passantenpensions in Amsterdam, red.] leert dat dit soms wat langer duurt.
Zelfredzaam
Onze gasten zijn voor hun verblijf hier allemaal langs de Screeningsbalie Bijzondere doelgroepen van de gemeente Amsterdam geweest. Mensen die zelfredzaam zijn, geen indicatie hebben maar wel binding met Amsterdam. Het is bedoeld voor dak- en thuislozen die zichzelf goed kunnen redden, die zich willen en kunnen houden aan de huisregels, in staat zijn om hun leven weer in de goede richting te brengen en voldoende financiële middelen beschikken om de overnachtingen vooruit te betalen. De bedoeling is dat de gasten na een rustperiode zelf actief gaan zoeken naar een manier om zelfstandig te gaan wonen.
Zelfstandig
Bij passantenpension Batjan kunnen gasten ook bezoekers ontvangen, hun kinderen bijvoorbeeld, dat gebeurt regelmatig, die blijven soms in het weekend logeren, daar is behoefte aan. De kamers zijn best wel ruim, sommige hebben een balkon. Op elke verdieping is een keuken. Wij verwachten dat onze gasten zelf koken, dat hoort gewoon bij het zelfstandig leren functioneren. De keuken delen ze met de andere gasten van de verdieping, dus daar moeten ze samen afspraken over maken.
De buurt is gelukkig best een rustige omgeving en toch centraal gelegen, dat is goed voor onze gasten. We hebben een inventarisatie gemaakt wat er voor onze gasten te doen is in de omgeving aan dagactiviteiten, sport en vrijwilligerswerk. Sommige van onze gasten hebben dat niet nodig, die gaan overdag naar hun werk.
Na de zomer willen we een open dag organiseren voor de buurt, dan kunnen ze bij ons binnen kijken en nader kennismaken met onze gasten.
Rust
Onze gasten krijgen de kans om met begeleiding zelf in relatief korte tijd hun leven weer op de rails te zetten en een passende vervolgplek te realiseren. Ze zijn vaak dakloos geraakt door schulden of relatieproblemen.
De mensen willen rust en stabiliteit en zijn vooral bezig met hun vervolgplek. Ze willen allemaal dolgraag een eigen woning, zelfstandig of zo nodig met een klein beetje begeleiding.
Het passantenpension is zowel voor mannen als voor vrouwen, maar we hebben veel meer mannen dan vrouwen in huis. Momenteel is de bezetting 42 mannen en 5 vrouwen.
We werken in twee, soms drie diensten. Een dagdienst van 08:00 tot 16:30 uur, ’s avonds van 13:30 tot 22:00 uur en incidenteel een slaapdienst van 18:00 tot 10:00 uur. Er is dus overdag en ’s avonds altijd iemand van de begeleiding aanwezig.
Niemand wil dak- en thuislozen op straat zien en het gaat de goede kant op in Amsterdam. Ik hoop dat er meer pensions zoals deze komen. Mensen zijn daar echt mee geholpen.
Structuur
Elke gast heeft een begeleider c.q. contactpersoon. Als contactpersoon ben je het directe aanspreekpunt voor een aantal gasten. Je helpt mensen bijvoorbeeld bij hun post, bij contact met instanties of bij het regelen van praktische zaken. We doen geen schuldhulpverlening maar wel eenvoudige dingen in het verlengde daarvan zoals het vragen om uitstel van betaling of een betalingsregeling regelen voor de gast. Je volgt de voortgang van ieders traject en verwijst zo nodig naar de juiste instelling. Als contactpersoon probeer je mensen vooral ondersteuning en structuur te bieden want daaraan ontbreekt het vaak. De nadruk ligt bij ons echter meer op dienstverlening dan op hulpverlening.
Talentenscout
Het leuke van dit werk is dat je meer uit mensen kunt halen dan ze zelf voor mogelijk houden. Veel mensen hebben verborgen talenten, soms hebben onze gasten die talenten zelf ook nog niet ontdekt. Bijna iedereen heeft meer in zijn mars dan wij denken. Ze kunnen het allemaal wel, ze hebben alleen wat stimulans nodig, ze hebben behoefte aan bevestiging en een steuntje in de rug. Ik probeer uit te vinden wat iedere gast nodig heeft om zijn of haar talent te ontwikkelen. Daarbij focus ik zoveel mogelijk op het positieve, op dat wat goed gaat in hun leven, dat werkt beter dan te blijven hameren op de aandachtspunten. We gaan problemen niet uit de weg, maar je moet daar niet op blijven hangen. Dat is een uitdaging en houdt het werk boeiend.’