Sommige mensen worden zwaar door het noodlot getroffen. Mirek Tekień raakte twee keer in zijn leven alles kwijt bij een brand. Tot overmaat van ramp wordt hij ongeneeslijk ziek. Inmiddels woont hij samen met zijn vrouw Alina via HVO-Querido in Amsterdam Noord. Zijn hondje Amy houdt hem op de been.
Mirek Tekień (1968) wordt geboren in de Poolse plaats Ustroń in Silezië, vlakbij het drielandenpunt met Tsjechië en Slowakije. Volgens Mirek is het een klein stadje van mijnwerkers en boeren. Het Pools schoolsysteem is anders dan het onze, Mirek gaat naar Tygiel, een middelbare school die toegang geeft tot de universiteit met een specialisatie in techniek. Hij is een uitgesproken bèta en wil als kind wiskundige worden.
‘Op mijn dertiende begon ik computers te programmeren,’ vertelt Mirek ontspannen op de bank van zijn bijzondere huis. ‘Later studeerde ik hogere wiskunde aan de universiteit.’ Het wekt dan ook geen verbazing dat hij lid is van Mensa, de wereldwijde vereniging van mensen die op een IQ-test in de hoogste twee procent van de bevolking scoren.
Naar Nederland
Zevenentwintig jaar geleden kwam Mirek naar Nederland omdat hij bij een brand in Polen voor de eerste keer in zijn leven alles verloor, inclusief zijn nog jonge zoontje, een traumatische ervaring. Eerst kwam hij in zijn eentje. Hij werkte in Amsterdam bij de IT-afdeling in productiebedrijf van films. Het zou in eerste instantie maar voor een paar maanden zijn. Na twee jaar kwam zijn familie over. ‘Ik weet het nog goed,’ vertelt Mirek, ‘ik ging met mijn werkgever, een goede man, hij was als een vader voor me, naar de Overtoom, naar het kantoor van LOT, de Poolse luchtvaartmaatschappij, en hij kocht tickets voor twee kinderen en een volwassene naar Amsterdam, enkele reis. Hij vond het beter dat mijn gezin bij elkaar was.
Mirek en Amy
Ik heb in Zuidoost gewoond, in een groot appartement tegenover de Arena. Er zijn een heleboel goede en mooie dingen gebeurd, totdat mijn lichaam het opgaf in 2010. Ik had pijn in mijn arm, het bleek een programmeursarm te zijn, het equivalent van een tennisarm voor mensen die veel met de computer werken. Daar ben ik aan geopereerd, om de zenuwen meer ruimte te geven.
Omdat bijna iedereen in mijn familie aan kanker sterft, heb ik me daarop laten onderzoeken en toen bleek ik in 2013 een tumor in mijn lever te hebben.
Ziek
Ik ben behoorlijk ziek, ik neem 27 pillen per dag. Tegen de pijn heb ik morfinepleisterstegen, ik weet wat pijn is. Soms weigert mijn lichaam alles, dan brengen ze mij in coma. Mijn lichaam is een soort tikkende tijdbom. Ik leef in geleende tijd. Ik zal nooit die zin uit de film Avatar vergeten: “all energy is only borrowed, and one day you have to give it back.” Zo is het.
Maar ik ben goedgekeurd als leverancier van reserveonderdelen. Mijn hart is bijvoorbeeld heel goed.’ Trots en lachend laat Mirek een brief zien van de Nederlandse Transplantatie Stichting waarin hij wordt verwelkomd als orgaandonor.
Jack Russel
Mijn hondje Amy is een Jack Russel. Ze is acht jaar oud. Amy had vijf zusters, allemaal mooie honden. Eentje is er overleden bij de brand. Amy was verreweg de moeilijkste en lastigste van het nest. Ik heb haar van een vriend gekregen omdat hij wist dat ik daar mee om kan gaan, omdat ik honden ben gewend. Een Jack Russel is eigenlijk een hele grote hond in een kleine verpakking.
Als ik naar het ziekenhuis moet, is Amy van streek, dan huilt ze als een wolf. Hoe kun je me in de steek laten, lijkt ze dan te zeggen. Als ik thuis ben, zit het kleine ding altijd bij mij. Amy wil mij beschermen en ze wil iedereen het liefst ze dicht mogelijk bij elkaar houden. Ze is heel lief, ze blaft wel naar katten, vogels en vreemde mensen, maar ze doet niks.
Ik ben een fan van César Millán, de hondenfluisteraar die op National Geographic was. Ik heb veel adviezen van hem gevolgd.
One of a kind
Amy is een goede hond, she’s my life saver. Echt een bijzonder beest, one of a kind. Honden liegen nooit. Amy is voor niets en niemand bang. Het zou beter zijn als ik eerst dood ga, ook al is dat niet leuk voor Amy, ze houdt ook van mijn vrouw en kinderen, maar ik ben voor haar de man, the leader of the pack. Maar omgekeerd ik weet niet wat ik zou doen als zij dood zou gaan, ik moet er niet aan denken.
Ik houd heel veel van mijn vrouw en mijn kinderen. Maar zij zijn natuurlijk ook wel eens moe of afwezig, of ze hebben gewoon even geen trek in mijn gezeur, dat begrijp ik heel goed. But there’s always Amy, the lovely little creature.’
Marnixstraat 117
Op 17 januari 2015 slaat het noodlot opnieuw toe en verwoest een brand een huis aan de Marnixstraat, waarin zich ook Mireks woning bevindt. De Amsterdamse brandweer heeft over deze brand, en vooral over de impact die dat had op de betrokken bewoners en brandweermensen, de indringende documentaire Marnixstraat 117 gemaakt. Mirek en zijn vrouw Alina komen in deze film uitgebreid aan het woord.
Het is zoals de ondertitel van de film aangeeft,’ aldus Mirek, ‘door een brand verandert je leven totaal in vijftien minuten. Ik heb toen mijn leven geriskeerd om mijn buurman Seamus te waarschuwen. Drie dagen lag ik in het ziekenhuis vanwege de giftige rook.
Wij waren niet verzekerd. Door deze brand gingen de oude wonden van de eerste brand weer open. Ik had last van PTSD, begon stevig te drinken en kreeg hulp van de Jellinek. Zij vonden een plek voor ons aan de Zeeburgerdijk en vandaar kwamen we in Noord.
Handig
‘We are not normal people,’ verkondigt Mirek met een grote grijns op zijn gezicht. ‘Ik bedoel dat wij niet doorsnee zijn. Wij zijn een beetje anders.’
Het huis van Mirek en Alina is bijzonder ingericht, grotendeels door Mirek zelf. Een grote wand in de woonkamer bestaat bijna helemaal uit groene planten. Overal staan en hangen ledlampen die zijn gemaakt van grillige boomwortels en takken. De plinten zijn verlicht als een vluchtroute in een vliegtuig.
‘Ik ben heel handig, ik maak allerlei dingen in het huis,’ vervolgt Mirek. ‘Toen we hier kwamen was het helemaal kaal en leeg, alleen beton. Nu voelen we ons hier thuis. De mensen in de buurt houden van ons.
Essentie
Toen ik wist dat ik een tumor had heb ik besloten om nooit meer te liegen. Je gaat anders naar het leven kijken met de dood op de hielen. Vroeger had ik altijd haast, als ik in de rij voor de kassa achter een langzaam iemand stond, dan ergerde ik me. Hallo, ik sta hier naast jou oud te worden! Soms betaalde ik zelfs voor ze, om maar op te schieten. Dat is voorbij, ik wind me niet meer op over dat soort dingen. I moved to the essentials. Ik wil geen tijd meer verspillen aan onzin.’
