Eigenlijk zou het Amsterdams Coördinatiepunt Mensenhandel (ACM) een andere naam moeten krijgen. Deze afdeling van HVO-Querido, die opvang en ondersteuning biedt aan slachtoffers van mensenhandel, is weliswaar begonnen in Amsterdam en werkt nog steeds voor een belangrijk deel in de hoofdstad, maar inmiddels is het ACM ook actief in Alkmaar en diverse andere plaatsen in Noord-Holland, in Almere en in het Gooi.
Heleen Driessen werkt al 21 jaar bij HVO-Querido. Ze begon als maatschappelijk werker in de Huiskamer van de toenmalige tippelzone aan de Theemsweg in Amsterdam en zette daarna de zorgcoördinatie van ons ACM (Amsterdams Coördinatiepunt Mensenhandel) op dat ze vele jaren invulde en verder vormgaf. Inmiddels werkt ze onder meer als vertrouwensvrouw bij P&G292, het centrum voor prostitutie en gezondheid, een samenwerkingsverband van de GGD en HVO-Querido.
Na al die jaren vindt Heleen het nog steeds leuk om bij HVO-Querido te werken. Dat komt door de collega’s, de doelgroep en het feit dat ze regelmatig nieuwe projecten opzet. Zo is ze sinds maart 2019 verantwoordelijk voor de zorgcoördinatie voor de slachtoffers van mensenhandel in de Regio Gooi en Vechtstreek. Het gaat voorlopig om een pilot van 16 uur per week voor de periode van een jaar.
Expertise overal inzetten
‘Wij hebben als HVO-Querido inmiddels zoveel expertise opgebouwd op bepaalde gebieden, zoals Housing First en de zorg aan slachtoffers van mensenhandel,’ aldus Heleen, ‘die kennis kunnen we overal inzetten. En dat gebeurt nu ook steeds meer. Het is echt heel leuk om iets van het begin af aan op te zetten, zoals in de Regio Gooi en Vechtstreek. Je bent bezig met een onderwerp waar mensen hier nog weinig van afweten. Neem de massagesalons, als die een zogeheten happy end aanbieden, hebben ze een prostitutievergunning nodig, zo niet dan kun je ze aanpakken.
Samenwerken
De overheid wil dat alle gemeentes in 2022 een duidelijke aanpak van mensenhandel hebben. Ik merk dat iedereen van goede wil is om echt iets van te maken. Ik werk daarbij samen met Pieter Broertjes, de burgemeester van Hilversum, en ketenregisseur mensenhandel, Raymond Venema. Er wordt door heel veel partijen en organisaties goed samengewerkt om een goede opvangketen neer te zetten.
Dat gaat niet vanzelf. Het begint met heel veel voorlichting geven. Allerlei mensen uitleggen wat mensenhandel is, hoe je de signalen herkent.
HVO-Querido coördineert nu de zorg rond slachtoffers van mensenhandel in Amsterdam, Noord-Holland tot Den Helder en de Regio Gooi en Vechtstreek. Dat we dat waarmaken is iets waar we trots op mogen zijn.
Mensenhandel? Hier?
Je hoort vaak: mensenhandel, dat hebben wij hier toch niet? Maar dat is niet zo. Binnen drie maanden hadden we al 31 zaken. Mensenhandel is vaak verborgen, als je niet kijkt, is het er niet. Terwijl het logisch is dat mensenhandel ook buiten Amsterdam voorkomt. Je hebt hier ook seksclubs en als het grootstedelijk beleid gaat drukken, dan gaan mensen buiten ook Amsterdam werken. Hilversum en bijvoorbeeld Weesp zijn dan heel aantrekkelijk. Veel mensen zijn zich er niet van bewust dat er zoiets als mensenhandel bestaat. Slachtoffers van mensenhandel zijn geen verwarde personen, geen mensen die opvallen omdat ze dingen op straat mollen. Zolang iets niet zichtbaar is, voelt vaak niemand zich verantwoordelijk. Je ziet het niet, dus hoef je er ook niks aan te doen. Vanwege deze onzichtbaarheid geldt mensenhandel bij justitie als een zogeheten haaldelict. Maar het is er wel en het is een serieus probleem.
Nog een specialisme
In het kantoor van de Regio Gooi en Vechtstreek zit ook de soa-poli van de GGD. Omdat ik ook bij P&G292 werk, ga ik daar nu bij wijze van proef eens in de maand gespecialiseerd prostitutie maatschappelijk werk aanbieden. Dat is ook een specialisme dat wij in huis hebben. Het is maar heel klein, maar misschien kunnen we dat in de toekomst structureel maken. Zonder onze partners in de weg te lopen, kunnen we op meer plaatsen de zorg en ondersteuning bieden waar wij goed in zijn.
Ruimte
Zolang mijn werk geen automatisme wordt, vind ik het heerlijk om te doen. Cliënten ondersteunen zonder ze te pamperen, mensen zo snel mogelijk uit de slachtofferrol halen, hun sterke punten benadrukken. Samenwerken met veel partijen. Gelukkig krijg ik van de organisatie de ruimte om nieuwe dingen op te zetten. Zo ben ik nu betrokken bij de opzet van een safe space voor transpersonen, een soort veilige huiskamer. Het is ook gewoon zo, hoe meer kennis je van een onderwerp krijgt, hoe leuker het wordt.
Ik ben daarnaast blij dat HVO-Querido een organisatie is die dingen durft te doen. Dingen die maatschappelijk gevoelig liggen toch oppakken, dat vind ik stoer. Voor zo’n club wil ik werken. Buiten de lijntjes durven denken, daar kunnen al onze cliënten van profiteren.’
