HVO-Querido in Haarlem, dat is toch dat voormalige bankgebouw aan de Wilhelminastraat? Ja en nee. Onze organisatie heeft inderdaad bijna een jaar geleden haar intrek genomen in dit markante pand in het centrum. Maar ook de Brijderstichting, de GGD en RIBW KAM zijn daar gehuisvest. HVO-Querido biedt bovendien ook onderdak aan mensen in Bennebroek, en in de Haarlemse Velserpoort. Die laatste vestiging biedt plaats aan 25 alleenstaande dakloze mensen en aan maar liefst 22 gezinnen.
HVO-Querido in Haarlem
In Haarlem vangt HVO-Querido vier groepen mensen op. Allereerst 67 alleenstaande dakloze mensen met een OGGZ-achtergrond. Zij krijgen begeleiding via een individueel traject. Dan zijn er zo’n 10 bewoners die je zou kunnen aanduiden als ‘economische daklozen’ mensen bij wie huisvestingsproblemen op de voorgrond staan. HVO-Querido vangt in Haarlem ook uitgeprocedeerde asielzoekers op. Zij eten, douchen en overnachten op de locatie Bennebroek, totdat de vestiging aan de Velserpoort ook voor hen geschikt is gemaakt. Ten slotte verblijven er gemiddeld 20 gezinnen op de locatie Velserpoort, met wisselende aantallen gezinsleden.
Daarnaast is er de Dagopvang op de locatie Wilhelminastraat. Deze is iedere dag open, zowel voor mensen die bij ons in traject zijn, als voor mensen die dat (nog) niet zijn. HVO-Querido startte in januari 2015 op twee voormalige Leger des Heilslocaties in Haarlem. In november van dat jaar werd de Wilhelminastraat in gebruik genomen en stopten de activiteiten op de oude Leger-des-Heilsvestigingen.
Koffieautomaat
Er is inmiddels heel wat bereikt in Haarlem. Teammanager Joris de Heus: ‘Een groot succes van onze aanpak is de samenwerking met andere organisaties, waaronder GGD Haarlem, GGZ inGeest, Humanitas, RIBW Kam en de Brijder Verslavingszorg op de Wilhelminastraat. We werken sowieso al nauw samen aan de begeleiding van mensen, maar we komen elkaar ook tegen bij de koffieautomaat. Dat klinkt als iets kleins, maar je snapt meteen hoe praktisch die ene gecombineerde locatie is.’ Die intensieve samenwerking leidde sinds de start in november 2015 tot het doorplaatsen van inmiddels maar liefst 20 mensen bij andere organisaties, verderop in de zorgketen. Aan het einde van dit jaar hopen Joris de Heus en zijn team het aantal van 25 doorgeplaatste cliënten te bereiken. ‘Deze mensen hebben daarmee een duidelijke stap vooruit gezet,’ vertelt Joris de Heus.
Velserpoort
De Velserpoort in het noorden van Haarlem opende in oktober 2015 zijn deuren. ‘Afhankelijk van de gezinsgrootte is er plaats voor ongeveer 20 families. Een gezin met drie kinderen heeft twee kamers in gebruik. De kinderen variëren in leeftijd van 0-17 jaar. Een druk gezelschap dus,’ vertelt teammanager gezinnen Ellen van Lente. De Velserpoort ligt vlakbij het Spaarne Gasthuis op ongeveer 5 kilometer buiten het centrum van Haarlem. Ellen van Lente: ‘Er zijn basisscholen in de buurt, ouders kiezen er echter meestal voor hun kinderen naar de basisschool in hun oorspronkelijke woonomgeving te brengen.’
Voor de opvang in de Velserpoort betalen gezinnen een eigen bijdrage per dag per volwassene.
Steunpilaar
Aanvankelijk is op de Velserpoort gestart met een beveiliger, kort daarop is begeleiding ingezet. Die is gevonden in de persoon van Loutfia el Makrini. Zij heeft zich ontwikkeld tot de onbetwiste steunpilaar van de gezinnen die in de Velserpoort worden opgevangen.
Loutfia el Makrini (33) studeerde maatschappelijk werk en dienstverlening aan de Hogeschool van Amsterdam. Ze werkte voor verschillende organisaties voor maatschappelijke opvang voordat ze in november 2016 aan de slag ging in de Velserpoort.
Loutfia is 40 uur per week het aanspreekpunt voor de bewoners. Ze is er voor het dagelijkse reilen en zeilen van deze vestiging, maar steekt ook de handen uit de mouwen als mensen vragen hebben over instanties, verzekeringen, afspraken et cetera. Ze is er voor de mensen, toont begrip en zorgt ervoor dat mensen weten waar ze naartoe moeten met hun hulpvraag. Er wordt daarbij samengewerkt met Centrum Jeugd en Gezin en de wijkzorgteams in Haarlem. ‘Ik realiseer me altijd hoe bevoorrecht ik ben. Dat ik een huis heb, en een inkomen. Dat ik me geen zorgen hoef te maken over of ik morgen wel iets te eten heb. En dat instanties niet bepalen hoe ik leef, zoals bij de gezinnen van de Velserpoort. Dat besef houdt me gaande,’ aldus Loutfia.
Commitment
Er zijn – en dat is in hoge mate te danken aan Loutfia – goede afspraken over het samenleven tussen de gezinnen in de Velserpoort. Dat moet ook wel, want onder meer de schoonmaak is in handen van de bewoners zelf. Loutfia zorgt ervoor dat er commitment is bij de families. Samen geven ze vorm aan het succes van de Velserpoort.
Hoe lang gezinnen in de Velserpoort verblijven, hangt af van de problematiek van de mensen die er wonen. In alle gevallen is doorstromen naar een eigen woning het doel. Afhankelijk van de urgentie van de situatie en de mate waarin hun problemen opgelost zijn, stromen gezinnen snel of minder snel uit. En dan is er nog de kwestie van de beschikbaarheid van passende woningen. De gemeente Haarlem werkt er momenteel hard aan de huurmogelijkheden voor dakloze gezinnen te vergroten.
Prima onderlinge contacten
Bijzonder aan de locatie Velserpoort is dat er niet alleen gezinnen worden opgevangen. Vanaf medio dit jaar wonen er ook alleenstaande daklozen. Aanvankelijk riep dat onder de gezinnen die er al verbleven weerstand op. Immers, cliënten van HVO-Querido in Haarlem hebben onder meer te kampen met alcohol- of drugsverslaving of met psychiatrische problematiek. Die zorgen spraken de gezinnen nadrukkelijk uit, op een bijeenkomst bijgewoond door wethouder Zorg Jur Botter. Die gaf aan dat de nieuwe situatie eerst uitgeprobeerd moest worden. Na zes weken zou hij hoogstpersoonlijk opnieuw langs komen om te horen hoe het samengaan van deze twee groepen in de Velserpoort verloopt. En zo geschiedde. Tijdens een gezamenlijke voorbereide barbecue op 26 augustus bleek dat van de oorspronkelijke weerstanden niets meer over was. De combinatie van beide groepen is prima mogelijk en er zijn prima onderlinge contacten ontstaan.
Zij speelt het klaar
Of mensen ook echt vriendschappen overhouden aan de gecombineerde opvang? Dat is niet bekend. Wel is duidelijk dat het er meestal vriendschappelijk aan toe gaat. Hartverwarmend is ook dat Loutfia el Makrini regelmatig nog kaartjes en tekeningen krijgt van kinderen die inmiddels weer in een eigen huis wonen. Teammanager Ellen van Lente: ‘Heel bijzonder was ook dat een van de bewoonsters Loutfia vroeg aanwezig te zijn bij haar bevalling in het ziekenhuis. Mijn trots ligt echt bij mensen zoals zij, mensen die het allemaal waarmaken. Er komt heel veel op hen af. Ga er maar eens aanstaan 20 gezinnen!’