Abdurahman Burekovic, een bewoner van Team West van HVO-Querido, doet begin juli samen met zijn begeleider Bram Meurkens mee aan de marš mira. Dat is een driedaagse mars voor de vrede in Bosnië en Herzegovina om de slachtoffers van de genocide in Srebrenica in 1995 te herdenken.
De marš mira bestaat sinds 2005. Het is een jaarlijks terugkerende voettocht van ruim honderd kilometer van Tuzla naar Srebrenica. Dat is niet toevallig de omgekeerde richting van de tocht die veel slachtoffers van de massamoord in 1995 maakten toen ze de enclave Srebrenica probeerden te ontvluchten. De mars is op 8, 9 en 10 juli, de officiële herdenking is op 11 juli.
Oorlog
Abdurahman Burekovic (1965) groeit op in een dorpje bij de stad Tuzla. Hij heeft er verschillende banen en werkt vooral als timmerman. ‘Als ik 26 jaar oud ben, in 1991, verandert mijn leven voorgoed,’ vertelt Abdurahman. ‘Dan is het oorlog in mijn land. Ik weet wat oorlog is. Gewone mensen zijn nooit het probleem. Zij willen vredig leven. Politici zijn het probleem, zij verspreiden gif. Ik kijk nooit naar religie, je hebt overal goede en slechte mensen.
Tweede land
Door de oorlog moest ik mijn land ontvluchten. Eerst naar Duitsland en toen naar Nederland. Almelo, Heemstede, Haarlem en uiteindelijk Amsterdam.
Amsterdam is een mooie stad. Iedereen op de wereld kent Amsterdam. Ik heb er geen klachten over. Mensen die klagen moeten eerst naar zichzelf kijken. Ik houd van Nederland. Het is mijn tweede land. Hier mis ik Bosnië, daar mis ik Nederland. Het zijn twee liefdes in mijn hart. Je moet nooit vergeten waar je vandaan komt.
Ik ben hier nu ruim 26 jaar. Nederland heeft mij geholpen en papieren gegeven, daarom kan ik niet kwaad spreken over Nederland. Als ik het slecht zou vinden, dan ga ik niet klagen, dan vertrek ik.’
Stabiel
Abdurahmans leven in Nederland is niet altijd over rozen gegaan. Hij heeft sinds twee jaar een woning en daarmee weer wat stabiliteit. De zestien jaar daarvoor leidde hij een zwervend bestaan. ‘Het is geen verleden waar ik trots op ben,’ vertelt Abdurahman. ‘Nu gaat het beter. Ik ben niet normaal blij met deze woning. Mensen zoeken altijd naar iets beters, maar ik heb geleerd om blij te zijn met wat ik nu heb.’
Nooit vergeten
‘Elke Bosniër moet tenminste eenmaal in zijn of haar leven deze mars voor de vrede lopen,’ vindt Abdurahman. ‘Wij hebben het idee gekregen om de tocht samen te lopen. Dat is voor mij heel belangrijk. Dat iemand anders belangstelling heeft voor onze geschiedenis, voor mijn geschiedenis, voor mijn land. Dat doet me wat, dat vind ik mooi. We lopen de mars omdat nooit vergeten mag worden wat daar is gebeurd.
Bram gaat in Bosnië ook mijn familie ontmoeten. Ik heb nog twee broers en twee zusjes.’
Trots
‘Voor mij voelt het alsof ik nu ook een ander belangrijk deel van zijn leven ga leren kennen,’ aldus Bram. ‘Door dit avontuur zullen we elkaar beter gaan begrijpen, vermoed ik. Het is niet zo dat elke begeleider met zijn of haar cliënt naar diens land van herkomst moet reizen. Het moet natuurlijk bij jou en bij de bewoner passen. Een beetje buiten de lijntjes kleuren, brengt ons dichter bij elkaar. Deze mars geeft Abdurahman een gevoel van trots. Hij is daar de gids, hij spreekt de taal, hij kent de weg.’
Goed doel
‘Met onze deelname aan deze mars zamelen we geld in voor de stichting Vlinder,’ legt Bram uit. ‘Dat is een onafhankelijke organisatie die zich sinds 2022 inzet voor kinderen uit Bosnië met een ontwikkelingsstoornis. De stichting is opgezet door een broer van Abdurahman. Hij kwam erachter dat er in Bosnië helemaal niets is geregeld voor deze kinderen en daarom heeft hij zelf een stichting opgezet. Ze verzorgen hulp en dagbesteding voor de kinderen en proberen hun ouders te ontzorgen. Een heel goed doel.’
Kijk hier voor meer informatie over deze inzamelingsactie en doneer.
(met dank aan tolk Dajana Smiljic)