‘Welcome to community living Overhoeks in Amsterdam,’ zegt Robbie Kwoyila Tatah (1971) breed lachend als hij de deur van zijn woning aan de Spadinalaan in Noord opendoet.
En dat is zoals wij hem kennen. Lachend zit Robbie altijd achter de kassa van het werkcafé in het Centraal Bureau van HVO-Querido. Met een grote smile op zijn gezicht werkte hij daarvoor bij kringloopwinkel De Lokatie aan de Distelweg en met een even grote glimlach was hij jarenlang vrijwilliger bij ons Centrum De Tour. Als ‘de man die altijd lacht’ was hij te gast bij onze Radio De Verbinding.
Robbie Tatah is geboren in Douala, de grootste stad van Kameroen, en komt in 2004 naar Nederland. Eerst woont hij in Rotterdam, later in de Amsterdamse Bijlmermeer. Kort nadat zijn moeder overlijdt, raakt hij in een psychose en wordt zes maanden opgenomen in de Valeriuskliniek. Met begeleiding van het FACT-team van Mentrum en een mantelzorger gaat hij op zichzelf wonen in de Bonairestraat in Amsterdam West.
‘Een mooi huis, in een mooie buurt,’ vertelt Robbie. ‘Ik heb altijd in mooie buurten gewoond. Ook in de Van Woustraat bijvoorbeeld. Amsterdam is mooi en makkelijk. De mensen zijn vrolijk en vriendelijk. Iedereen lijkt goed geïntegreerd. In Rotterdam was dat anders, daar vond ik de mensen wat stijver, daar heb ik minder vrienden gemaakt. Ik blijf voorlopig hier.
Robbie Tatah thuis in Amsterdam Noord
Prijs
Toen ik in West woonde ben ik bij De Tour gekomen, als barista en bij het lunchproject. Aardige, mooie mensen bij De Tour. Daar ben ik ingeburgerd en heb ik Nederlands geleerd. De bezoekers daar zijn lief in de basis. Wij hebben met het team van De Tour een keer een prijs gewonnen in Eindhoven omdat we het centrum zelf runden. In 2009 was dat. Dat was leuk, ik heb daar toen een workshop over gegeven.
Robbie Tatah in 2009 met De Tour en de RIBW-trofee
Film
Op een gegeven moment ben ik mijn huis kwijtgeraakt. Ik liet teveel bezoekers binnen, ook dakloze mensen. Er was veel geschreeuw en lawaai. Vanwege overlast most ik eruit. Toen kwam ik bij BW Diemen terecht. Dat was voor mij een plaats van reflectie. Het was er lekker rustig. Vier jaar heb ik daar gewoond. Ik werkte toen onder meer als kok bij buurthuis Bonte Kraai in Zuidoost. In die tijd heb ik ook in een film gespeeld, Shalky, van een student van de Filmacademie. Ja, ja, my first picture!’
Niet voor het eerst tijdens het gesprek barst Robbie in een aanstekelijke lachbui uit.
Robbie op een barbecue van BW Diemen
Buurtjes
‘In Overhoeks woon ik sinds 2019. Het mooi, klein en gezellig. Mijn huis is mijn tempel, mijn paradijs. Het voelt helemaal als min thuis. Je zit hier vlakbij het centrum. Het is maar een paar minuutjes lopen naar de boot en dan ben je midden in de stad, vlakbij alles. Noord is echt niet meer zoals vroeger. Van pollution naar solution.
Zomaar allerlei mensen over de vloer halen, dat doe ik niet meer. Geweest is geweest. Ik ben heel streng geworden, haha.
Community living is voor mij eigenlijk de gewone manier van doen. Een praatje maken met de buurtjes. Hallo! Alles goed? Een beetje gezellig doen. Elkaar helpen als dat nodig is. Gewoon, zoals gewone mensen met elkaar omgaan.
Robbie Tatah bij De Lokatie in Noord
Werk
Het is leuk werk in het café van het Centraal Bureau. Koken, achter de kassa, ik ben een mannetje van alles. Je ziet en spreekt iedereen. Ook mijn oude begeleiders komen nu eten bij me halen. Ik kook wel spicy, maar niet te. Witte mensen houden daar niet van. We praten en lachen veel met elkaar op het werk, het is echt gezellig, dat is belangrijk. Egbert is een goede begeleider. Lynn was dat ook, maar zij is helaas weg.
Thuis kook ik ook altijd. En ik was meteen af en ruim alles netjes op. Dat heb ik geleerd, ik ben streng voor mezelf. Op de Van der Pekmarkt koop ik vis uit Volendam. Ik houd van vis! Mijn moeder kookte elke dag vis. Alleen met kerst aten wij vlees.
Droom
Op school in Douala deed ik de science kant. Natuurkunde, scheikunde, wiskunde, dat soort dingen. Het was niet mijn droom om psychiatrisch patiënt te worden, ik wilde dokter worden of bioloog. Jammer dat het niet is gelukt. Door alle medicatie kon ik me lang moeilijk concentreren. Nu gebruik ik veel minder medicijnen, dat is beter. Nu zijn we allemaal weer normaal. Misschien ben ik wel normaler dan jij!
Samenwerken
In mijn vrije tijd ben ik onder andere motivational speaker. Broadcasten via het platform Bigo Love bijvoorbeeld. Over het leven, over spiritualiteit. Improviserend de goede dingen zeggen. Ik ben religieus, ik heb faith, maar de kerk is in mijn hart, niet in een gebouw. Om het goede te doen heb je geen rabbi, geen imam en geen priester nodig. God werkt boven, ik werk beneden, wij werken goed samen.
En ik ben daddy. Mijn zoon woont in Kameroen, hij is bezig met zijn bachelor. Hij wil naar Amsterdam komen, maar ik zeg: blijf in Afrika en maak je studie af. Jointjes, biertjes, de vrijheid in Europa is extreem. Niet iedereen kan dat handelen.
Hoop
Blij zijn kun je niet veranderen. Zo ben ik geboren, ik heb het van mijn familie. Thuis werden altijd grapjes gemaakt, er werd altijd gelachen. Lachen is echt belangrijk in het leven. Met mij humeur maak ik mensen rustig en blij. Mensen doen bijna nooit boos tegen mij. Racisten? Die lach ik omver. Hello! Maar de hele dag lachen naar iedereen en vrolijk zijn kost wel veel energie.
Het komt goed. Hoop is alles. Mijn toekomst is een betaalde baan. Zoveel jaar heb ik nu voor niks gewerkt, het is tijd voor een volgende stap. Ik ben tevreden, maar het is nooit klaar. Je wil niet stilstaan. Het kan altijd beter.’
Meer?
Robbie Tatah is in 2021 te gast in een uitzending van de Radicale vernieuwing GGz.
Kijk hier om deze uitzending te bekijken.
