Paula de Matos Teixeira heeft een dochter die bij HVO-Querido woont en maakt deel uit van onze naastenraad. Ze werkt zelf als hulpverlener bij een Buurtteam in Amsterdam. Zij pleit ervoor dat het betrekken van naasten bij de hulpverlening en het leven van de cliënt de vanzelfsprekende manier van werken wordt.
‘Naasten zijn voor mij de mensen die het dichtst bij de cliënt staan. Vaak is dat familie, maar het kunnen ook vrienden zijn,’ vertelt Paula. ‘Ik ben naaste van mijn dochter. Zij woont tegenwoordig bij Samen Sterk Wonen Oost. Daar is het vanzelfsprekend dat ik als naaste word betrokken. Daar ben ik blij om, dat ervaar ik als heel positief. Je leert van elkaar, vult elkaar aan en je ondersteunt elkaar. Het verbreedt je wereld als je betrokken bent bij je dierbare, niet alleen bij de hulpverlening maar bij het leven. Door een open communicatie met de begeleiding voel je je gesterkt en gesteund.
Dit is niet alleen mijn persoonlijke ervaring, van alle partijen hoor ik positieve geluiden.
Bewoners, begeleiders en naasten
Naasten betrekken gebeurt op verschillende manieren. Ik stem af met mijn dochter en haar begeleiders. En ik doe bijvoorbeeld mee aan activiteiten die we met elkaar – bewoners, begeleiders en naasten – organiseren. De communicatie tussen bewoners en begeleiders gaat vaak mis, daardoor ontstaan onnodig veel problemen. Alleen daar al kunnen naasten een belangrijke rol spelen als intermediair.
Voordelen
Voor begeleiders levert het betrekken van naasten veel voordelen op. Je kunt meer voor je cliënt betekenen, doordat je zorgen en taken met elkaar deelt. Het is niet iets extra’s wat je er ook nog bij moet doen, samenwerken met naasten neemt je werk uit handen. Daardoor voel je je als begeleider “verlicht.” Begeleiders en naasten leren van elkaar door mee te denken en feedback te geven. Zo wees een begeleider mij erop dat ik op een bepaald moment mijn dochter met teveel dingen tegelijkertijd hielp, dat bracht haar onrust.
Begeleiders weten dat ze een beroep op mij en andere naasten kunnen doen. Ik kan bijvoorbeeld samen met mijn dochter opruimen, een brief helpen schrijven of ergens mee naartoe gaan. We ondersteunen elkaar, je vult elkaar aan.
Steun
Triadisch* werken bevordert transparantie. Het helpt miscommunicatie tegen te gaan en bevordert het onderlinge vertrouwen. Begeleiders en naasten leren van elkaar door mee te denken en feedback te geven. Dat komt de kwaliteit van de zorg aan de cliënt ten goede.
Als naaste helpt deze samenwerking je om te gaan met gevoelens van onmacht, schuld en schaamte. Want daar moet je vaak mee dealen als naaste. Als je erover kunt praten, hoef je je niet langer schuldig te voelen.
Het contact met andere naasten vormt een enorme bron van steun. Je hebt veel gelijksoortige ervaringen, veel om over te praten en te delen, dat maakt je sterker. Jezelf durven uiten over wat je dwarszit vergroot je kader. Je bent dus niet de enige. Je verkeert niet langer in een isolement. Veel naasten leven in onzekerheid. Doe ik het wel goed?
Deel uitmaken
Ik zie het als een soort rouwproces. Jouw dierbare bereikt niet wat je ooit dacht. Wat doet jouw dochter voor werk? Niks? Dat is best confronterend. Het doet pijn om dat te leren accepteren. Maar ik wil graag deel blijven uitmaken van het leven van mijn kind. Nu ben ik trots op haar en ben ik blij dat ik daar bij mag horen. Ik leer heel veel van mijn dochter.
Zij vind het ook fijn dat ik betrokken ben, ik maak deel uit van haar gemeenschap. Voor mij is het belangrijk om niet twee gescheiden werelden te creëren, niet een wereld binnen en eentje buiten de zorg, maar een integraal geheel.
Betrokkenheid promoten
Ik ben in de naastenraad gekomen om de betrokkenheid van naasten te promoten, omdat ik het ook anders heb ervaren. Voordat zij bij Samen Sterk Wonen kwam, heeft mijn dochter elders beschermd gewoond. Daar werden naasten niet vanzelfsprekend betrokken. Het was zelfs niet de bedoeling dat naasten elkaar leerden kennen. Het voelde alsof mijn dochter daar werd gedumpt. Tussen ons ontstond vervreemding, we groeiden uit elkaar. We werden steeds meer twee eilanden. Ondertussen sloot ze zichzelf niet alleen voor mij af, maar ook voor de begeleiding. Toen ik haar in verwaarloosde toestand aantrof, vroeg ik me af waarom de begeleiders mij er niet bij hadden geroepen. Samen hadden we misschien zo’n toestand kunnen voorkomen.
Loslaten
Sinds mijn dochter bij HVO-Querido woont, kan ik veel meer voor haar betekenen dan voorheen. We zijn geen eilandjes meer en kunnen elkaar op een fijne manier loslaten. Of beter gezegd, elkaar op afstand vasthouden.
Ik hoop dat er veel mensen naar de avond voor naasten komen, want wij willen onze positieve ervaringen graag delen.’
* Een triade is een drietal. In de zorg betekent triadisch werken dat cliënt, naaste en begeleider met elkaar overleggen om samen het herstel van de cliënt te ondersteunen.