Eddy van Hijum, minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid namens Nieuw Sociaal Contract, bracht gisteren een werkbezoek aan de opvanglocatie van HVO-Querido en De Regenbooggroep aan de Transformatorweg in Amsterdam.
De aanleiding voor het werkbezoek is een proef van het vorige kabinet met opvang van niet-rechthebbende dakloze EU-burgers, veelal arbeidsmigranten, in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Eindhoven en Venlo. Daarom waren ook de zorgwethouders uit deze steden van de partij bij het bezoek van de minister aan de Transformatorweg.
60%
De pilot met de opvang van dakloze EU-burgers loopt sinds 2023. Uit een evaluatie blijkt dat deze aanpak, een combinatie van opvang en begeleiding, gericht op activering en participatie, succesvol is. Ruim zestig procent van de opgevangen migranten verlaat de opvang door de voordeur. ‘Met opgeheven hoofd,’ aldus wethouder Rutger Groot Wassink. Dat betekent dat ze weer werk vinden of terugkeren naar het land van herkomst.
Dweilen
Arbeidsmigranten uit de EU zijn hard nodig in Nederland en werken uiteraard niet alleen in Amsterdam en de andere grote steden. Zij werken in het hele land en wij profiteren daar allemaal van. Pas als het verkeerd gaat en mensen hun baan en daarmee vaak hun huisvesting verliezen, trekken ze naar een grote stad. Want daar is opvang en daar zijn meer maatschappelijke voorzieningen.
Groot Wassink wil dat werkgevers in deze hun verantwoordelijkheid nemen. ‘Het kan niet zo zijn dat je arbeidsmigranten laat verpieteren en dat door gemeenten laat betalen,’ zegt hij op AT5.
‘Wij dweilen, terwijl elders in het land de kraan openstaat.’ Zo vat een zorgprofessional van de Transformatorweg de problematiek van dakloze arbeidsmigranten samen.
80%
Wethouder Groot Wassink spreekt van een massief probleem, dat alleen met de gezamenlijke inzet van alle betrokken organisaties kan worden aangepakt. In Amsterdam is volgens cijfers van de gemeente zo’n tachtig procent van de mensen die op straat slapen arbeidsmigrant uit de EU.
Groot Wassink stelde ook dat het belangrijk is om arbeidsmigranten die dakloos zijn geraakt zo snel mogelijk hulp te bieden zodat ze niet verder afglijden. Uit gesprekken met diverse arbeidsmigranten is hem duidelijk geworden dat er binnen tien tot veertien dagen iets van perspectief moet gloren. Anders zoeken mensen hun toevlucht in drank en drugs en belanden ze uiteindelijk in een veel duurder zorgtraject.
Gelijke behandeling EU-burgers
Daarnaast komt ongeveer de helft de dakloze EU-burgers, in tegenstelling tot wat vaak wordt aangenomen, wel degelijk in aanmerking voor reguliere zorg en kan dus in elke Nederlandse gemeente een beroep doen op de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning). Daarvoor is de checklist gelijke behandeling ontwikkeld, maar te weinig gemeenten hanteren deze toets.
Groot Wassink en de andere wethouder pleiten ook daarom voor meer regie op dit dossier vanuit Den Haag.
Rondleiding
Nadat collega’s van Veldwerk Amsterdam, De Regenboog Groep en de GGD kort hun rol in de opvangketen hebben toegelicht, is het de beurt aan HVO-Querido. Teammanager Alynda de Fluiter-Braat en zorgcoördinator Rutger te Vaarwerk nemen de minister en de wethouders mee op een rondleiding door de opvang aan de Transformatorweg. Onderwijl vertellen ze over het werk, de bewoners en hoe het er in de dagelijkse praktijk aan toegaat.
Meer geld
De minister kwam niet met lege handen naar de Transformatorweg. Hij maakte bekend dat het kabinet tot en met 2028 extra geld beschikbaar stelt voor de opvang van dakloze EU-burgers. Dit gaat van zeven naar 13 miljoen euro per jaar. Vanwege de positieve resultaten wil het kabinet de opvang op de huidige locaties voortzetten en bovendien uitbreiden naar meer steden. Voor een goede spreiding van opvangplekken over het land gaat het kabinet in gesprek gaat met de Vereniging Nederlandse Gemeenten.
Toekomst
‘In een beschaafd land als Nederland is het onacceptabel dat mensen op straat of in bossen leven. De opvanglocaties in de huidige zes steden laten zien dat het lukt om mensen weer een toekomst te bieden,’ aldus Van Hijum.
Hij sprak tot slot zijn waardering uit voor het werk dat de medewerkers van De Regenboog Groep en HVO-Querido aan de Transformatorweg verrichten.
Verder lezen
Zie hierover ook de berichtgeving van Het Parool, RTL Nieuws en AT5.