Het leven van Mathilde Hoogstraaten kent ups en downs. Hoewel ze met haar gezondheid tobt, bruist ze van de levenslust en is ze vast van plan om er ook in 2025 weer het beste van te maken. Ze schildert en schrijft en als bezoeker van ons Centrum Robert Koch maakte ze dit jaar de afbeelding voor de nieuwjaarswens van HVO-Querido.
De eerste achttien jaar van haar leven woont Mathilde Hoogstraaten (1947) in Rotterdam en dan verhuist haar gezin naar de Achterhoek, naar Doetinchem.
‘Daarna ben ik zwervende geraakt, zogezegd,’ vertelt Mathilde in haar gezellige huis vol met kunst en boeken op IJburg. ‘Dertien keer ben ik verhuisd, ik heb overal gewoond, behalve in Limburg en Friesland. Dat klinkt leuker dan het is. Je moet telkens opnieuw beginnen, steeds weer een nieuw thuis maken. Je raakt een beetje ontworteld. Aan de andere kant: je leert er wel veel van. Zo weet ik nu bijvoorbeeld dat ik een hekel heb aan dialecten. Dat verhuizen kwam omdat mijn man elke drie jaar werd overgeplaatst. We zijn al meer dan dertig jaar gescheiden. Na de scheiding ben ik in Hoorn gaan wonen, daar zijn mijn kinderen opgegroeid.
Schilderij met bloemen van Mathilde
Kinderen
Mijn oudste dochter Simone was heel lang ongeneeslijk ziek. Zij verhuisde naar Amsterdam om iets dichter bij het LUMC te zijn en ik ben met haar meegegaan. Het ging steeds slechter met haar. Het is heel moeilijk om op te boksen tegen tumoren. Zij is nu overleden. De afgelopen tien jaar heb ik nog voor haar kunnen zorgen. Daar ben ik heel blij om. Een groot deel van mij leven is daarin gaan zitten.
Ik heb nog een kind. Zij is op een gegeven moment naar Indonesië gegaan om haar biologische moeder te zoeken en daarna heb ik nooit meer iets van haar gehoord. Daar heb ik veel verdriet van.
Bloemen in een vaas
Niet blind
Na mijn dochter ben ik zelf ziek geworden. Een tumor. Chemo, bestraling, het was kantje boord. Ook heb ik een totaal mislukte oogoperatie gehad. Ik werd thuis wakker en ik zag helemaal niks meer. Alles was donker, ik moest alles op de tast doen. Met een taxi naar de VU en daar hebben ze de operatie opnieuw gedaan. Het bleek om een bacterie te gaan, staphylococcus epidermidis. Ik zou blind worden zei de arts. Dat was echt een dreun. Maar ik wist ook meteen: dat is niet waar. En dat is gelukkig ook zo. Ik kan nog niet lezen, maar wel weer een beetje zien.
Leuke dingen
Ik krijg onder meer oogdruppels met atropine, daar worden je pupillen heel groot van, dan kun je niet lezen. Het is wel bijzonder onhandig. Alles is tegenwoordig digitaal en met apps en dat is voor mij nu veel te klein en priegelig.
In het begin kwam de wijkzorg zes keer per dag om mijn ogen te druppelen. Dat zijn we nu aan het afbouwen.
Mensen hebben geen idee wat het betekent, ze denken vaak dat ik overdrijf of me aanstel.
Nu ben ik alleen nog maar aan het overleven, ik kom tot weinig, ik heb lang in bed gelegen. Maar ik wil nog wel wat leuke dingen meemaken, ik heb het niet voor niks overleefd.
Mathilde Hoogstraaten
Veel oefenen
Als van jongs af aan teken en schilder ik. Kunst is voor mij ook troost en ondersteuning. Zodoende kwam ik bij Centrum Robert Koch terecht. Marjolein, die daar les geeft, heeft op de kunstacademie gezeten en ik wil graag goed leren portretschilderen.
Zelf heb ik me ooit een keer aangemeld voor de kunstacademie. Ik had toen maar twee tekeningen bij me. Je hebt onmiskenbaar talent, zeiden ze, maar je hebt nog te weinig gewerkt.
In de loop der tijd heb ik wel cursussen gedaan in schilderen en aquarelleren. In Hoorn heb ik bij de Blauwe Schuit bijvoorbeeld les gehad van Paulus Kamp. Het is ook een kwestie van oefenen, heel veel oefenen.
Zijn verdiende loon, schilderij van Mathilde
Concentratie
Inspiratie kan echt van alles komen. Iets dat je ziet of meemaakt. Iemand die je ontmoet, of een mooie vaas bloemen.
Centrum Robert Koch heel leuk. Je leert er niet alleen dingen, het is ook gewoon gezellig. De sfeer is er positief, volgens mij komt iedereen er graag.
Bij Robert Koch kan ik me goed concentreren op het tekenen en schilderen. Thuis wordt ik teveel afgeleid, dan lukt het niet. Voor schilderen moet je in the mood zijn, een bijzondere mix van concentratie en vrijheid.
Wintertafereel
Kleur
Favoriete schilders? De kleuren van Dali vind ik prachtig. In zijn voorstellingen zit veel gekte, daar houd ik niet zo van, maar zijn kleuren zijn heel mooi. Van Gogh heeft ook mooie kleuren. En heel veel passie en emotie, dat maakt zijn werk voor mij bijzonder.
Zolang mijn ogen niet goed zijn, ga ik misschien wel schilderijen maken met hele grote kleurvlakken. Ik wil doorgaan. Dan maar niet zo precies.
Weet je wat grappig is? Mijn straat is genoemd naar een bekende fotograaf, net als de andere straten hier in de buurt. Het stadsdeel dacht dat de goede man al was overleden, maar dat was dus niet zo. Vanaf mijn balkon heb ik gezien dat hij alsnog een straatnaambordje met zijn eigen naam onthulde.
Schilderij van Mathilde
Handschrift
Wat ik ook schilder, het is altijd mijn eigen impressie van de werkelijkheid. Zelf geef je er kleur en beweging aan. Het wordt altijd mijn eigen schilderij. Het is mijn lust en mijn leven.
Bepalen wanneer een schilderij af is, is altijd een moeilijk punt. Op een bepaald moment moet je stoppen, nou is het genoeg. In het begin ging ik vaak te lang door. Hoe langer je schildert, hoe beter je daarin wordt.
Je moet je eigen weg vinden, je eigen stijl, een eigen handschrift. Dat mensen je herkennen en zeggen: kijk, dat is typisch Mathilde.
Poéma
Mathilde met haar boek op een banier in de OBA
Mijn hele leven schrijf ik al gedichten, proza en een dagboek. Ik heb deze zomer een boek uitgegeven met gedichten en dat heb ik zelf geïllustreerd met hele fijne pentekeningen. Dat zou ik nu niet meer kunnen, met mijn ogen. Het boek heet Poéma en ik heb het geschreven onder het pseudoniem Pieter Groen. Een man inderdaad. Dat komt door mijn vader, een man met zeer uitgesproken meningen. Hij vond dichters en kunstenaars maar niksnutten en drugsverslaafden. Daarom dacht ik: krijg het heen en weer, ik noem mezelf Pieter Groen. Ik ben altijd een beetje opstandig geweest.
Poéma is uitgegeven door Boekscout. Je kunt het overal kopen voor 19 euro. Daarvan krijg ik 10%, dus rijk word ik er niet van, het is meer de eer.
Ingezonden brieven
Mijn stijl is heel gewoon, zonder poespas, ik schrijf zoals het in me opkomt. Ik houd ervan om mensen op het verkeerde been te zetten.
Vroeger heb ik veel gelezen. Op school natuurlijk, maar ook meisjesromans, in mijn puberteit. Guido Gazelle vind ik mooi. Lezen is me nu alleen veel te vermoeiend.
Soms schrijf ik een ingezonden brief naar de krant, dat deed mijn moeder vroeger ook vaak. Soms plaatst de krant zo’n brief. Kijk, hier heb ik bijvoorbeeld Het Parool van 9 oktober, dat stukje in de rubriek Alledaags Amsterdams is van mij. Ze hebben mij een exemplaar van de krant opgestuurd, maar daar moest ik wel om vragen. (Kijk hier voor deze ingezonden brief.)
Exposeren
Momenteel heb ik twee exposities, maar ik ben er zelf nog niet geweest. In de OBA op het Javaplein staat een gedicht van mij, Droomstad. Dat is met schrijfclub Kantlijn. Ik ben ooit begonnen bij schrijfclub De Klus, met Simon Vinkenoog.
En in de Buurtkamer van Dynamo op het Zeeburgereiland hangen nu schilderijen van mij.
Wensen
Ik hoop dat ik in 2025 weer kan lezen en dat het met mijn gezondheid de goede kant opgaat, alles staat of valt met je gezondheid, dat is het allerbelangrijkste. En verder hoop ik natuurlijk ook op wat gezelligheid. Ik sta alleen in de wereld, ik zie weinig mensen. In dit gebouw is iedereen nogal op zichzelf, misschien wil ik wel in een groep gaan wonen.’
Droomstad
Hoe heerlijk is de droom
De toekomststad
waarin ik woon
Hier is het altijd zomer
met bloembed als
een zacht matras…
Maar deze nacht
wordt wreed verstoord
Een indringer, die
ongehoord
de harmonie van heerlijkheid
vermoordt
Weg is de vorm
van de verlangens
Er is alleen de werkelijkheid
De klap
De glazen bel uiteengespat
in duizend splinters
De utopie, het onbedorven;
nu is alleen gebroken glas
dat deze droom domineert
Het beeld van zwart dat
repeteert
illusies weggedragen
Dit trekt een spoor door alle dagen
Pieter Groen
