Drs. H.C. (Caspar) Broeksma studeerde economie en accountancy en heeft een succesvolle carrière in het financiële bedrijfsleven achter de rug. Daarnaast is hij al 20 jaar actief als bestuurder bij onze organisatie. De eerste tien jaar als penningmeester, de laatste tien jaar als voorzitter van de Raad van Toezicht. Per 1 januari 2001 heeft hij zijn activiteiten voor HVO-Querido gestaakt. Voor zijn verdiensten heeft Broeksma van de gemeente Amsterdam de Frans Banning Cocqpenning ontvangen.
Waarom deed je dit werk?
Een jaar of twintig geleden ging dat zo. In een nog wat regenteske samenleving zocht een organisatie een bestuur en dan kwam de jurist bij Loeff vandaan en de penningmeester haalde je bij Kleynveld. Zo begon ik. Mijn voorgangers idem dito. Van de Blink en anderen kwamen uit goeie Amsterdamse families en die ‘deden HVO’, dat hoorde erbij. Voor mezelf heb ik het altijd aardig gevonden om op dezelfde dag zowel in directiekamers van multinationals te verkeren als op Vaalmuiden of Vrijburg. Het verruimt je blik. Er is meer in de wereld dan het bedrijfsleven. Je kunt ook in culturele besturen gaan, maar dan blijf je in hetzelfde kringetje. Het is belangrijk hoe de maatschappij omgaat met mensen die niet direct in de samenleving passen. Daaraan meet je de mate van beschaving van een land af. En dat doen we in Amsterdam helemaal niet zo slecht.
Caspar Broeksma zat twintig jaar in het bestuur van HVO
Zijn er grote veranderingen geweest?
Ja, vroeger gebeurde het meer in een sfeer van liefdadigheid. Nu is het wat harder, de hele omgeving en de politiek zijn professionele en zakelijker. Een ander verschil is dat je toen nog nauwelijks drugs had. De ouderwetse zwerver was aan de pils of de jenever. Drugs hebben de maatschappij verhard, niet alleen door de enorme verrijking via illegale praktijken, maar ook aan de onderkant. In het begin was er zelfs discussie in het bestuur of we wel drugverslaafden moesten opvangen.
Twintig jaar is lang.
Ja, d’r was altijd wat. Altijd dynamiek en voldoende reden om het op dat moment niet over te dragen. Het werk heeft ook iets verslavends. Door je betrokkenheid wordt het een deel van je leven waaraan je mede je identiteit ontleent. Mensen doen vaak ten onrechte huiverig over het zogenaamde verlies aan expertise. Organisaties hebben vaak meer last van een gebrek aan doorstroom dan van een teveel aan vernieuwing. Verstarring is gevaarlijker dan een teveel aan dynamiek.
Broeksma krijgt de Frans Banning Cocqpenning van wethouder Guusje ter Horst
Aan bestuurlijke dynamiek heeft het toch niet ontbroken de laatste tijd?
Inderdaad, dat was een samenloop van omstandigheden. Dat is het trouwens altijd, de Titanic zinkt niet door één oorzaak maar door een samenloop van omstandigheden. In dit geval een stagnerende nieuwe activiteit, persoonlijke wrijvingen en impasses. We wilden niet achter de ontwikkelingen aanhollen. Besturen op afstand kan niet. Toezicht houden wel. Soms ben je bezorgd. Je hoopt ten onrechte, maar soms ben je gedwongen om ingrijpende maatregelen te nemen. Dat zijn momenten dat je bijbaantje zowel emotioneel als qua tijd meer kopzorgen vergt dan je reguliere werk.
Ben je tevreden over de fusie tussen HVO en Querido?
Ja, als we weer de keus hadden gehad zouden we het weer doen. Vanuit HVO kwamen we via de sociale pensions jaren geleden al in contact met psychiatrische patiënten, dus de samenwerking lag voor de hand. Alleen waren de maatschappelijke opvang en de GGz, de ‘witte jassen’ om het oneerbiedig te zeggen, toen nog twee totaal gescheiden werelden. Het is in het belang van de klant dat die scheiding verdwijnt.
Broeksma bij de opening van het Judith van Swethuis, 1999
Je hebt geen ceremonie gemist?
Een Amerikaan zei ooit 50% of succes in life is just showing up. Ik heb het altijd belangrijk gevonden om buiten de bestuurskamer te komen. Met medewerkers en klanten praten, de sfeer proeven. Zien waar het echt om gaat. Vanaf het bestuurlijke pluche heb je toch een beperkte blik.
Ga je nu met een gerust hart weg?
Ja, het is goed om te zien dat een wezenlijke vernieuwing in gang is gezet en ik heb vertrouwen in de nieuwe groep. We moeten ons niet laten leiden door de politieke waan van de dag, maar nuchter een open oog houden voor de noden van de doelgroep en daar zinnig mee omgaan. HVO is voortgekomen uit mensen die niet in het stramien van het Leger des Heils pasten en die antiautoritaire roots zijn we nooit meer kwijtgeraakt. Hoewel we innig van ze houden en ze hard nodig hebben, hebben we een gezonde argwaan ten opzichte van autoriteiten. Als je nu dat stelletje vrijbuiters van de maatschappelijke opvang samenvoegt met de zorgvuldigheid van Querido, moet daar iets moois uit ontstaan. De goeie dingen behouden, de mindere buiten zetten. Ik hoop dat we de komende jaren de voordelen van de fusie weten te incasseren.
Blik je met plezier terug?
Ik heb altijd met respect gekeken naar de mensen die het, vaak lastige, echte werk doen op de afdelingen. Die inzet en dat enthousiasme stralen af op de hele organisatie. Ik ben een gezegend man dat ik daar m’n steentje aan heb kunnen bijdragen.
